Παραβλέπεται από το εθνικό σχέδιο για την ΚΑΠ η τεράστια περιβαλλοντική και κοινωνική τους αξία.
Γράφει ο Νικ. Μιχελάκης*
Δυστυχώς οι επισημάνσεις των υπομνημάτων του ΣΕΔΗΚ και οι αναφορές μας σε προηγούμενα ΕΛΑΙΟΝΕΑ (βλέπε www . sedik . gr 06-7-22, 23-12-21, 16-12-21) για τους κινδύνους που διατρέχουν οι παραδοσιακοί ελαιώνες της χώρας λόγω της εγκατάλειψης τους από τον ΚΑΠ επανήλθαν σε μεγάλο βαθμό με τις πυρκαγιές των τελευταίων ημερών.
Οι τεράστιας κοινωνικής και περιβαλλοντικής αξίας παραδοσιακοί ελαιώνες που λόγω του υψηλού καλλιεργητικού κόστους και μειωμένης παραγωγικότητας εγκαταλείπονται καλλιεργητικά, καταλαμβάνονται από ζιζάνια και γίνονται ιδιαίτερα ευάλωτοι στις πυρκαγιές με οδυνηρές συνέπειες στο περιβάλλον, το κλίμα και την διάβρωση του εδάφους!
Αντίθετα, ελαιώνες που είχαν δεχτεί στοιχειώδη καλλιέργεια και είναι ελεύθεροι από ζιζάνια (βλέπε Φώτο) έμειναν ανέπαφοι από τις φλόγες και διατηρήθηκαν σχεδόν αβλαβείς.
Ωστόσο, η περιβαλλοντική αξία των παραδοσιακών ελαιώνων είναι τεράστια αφού:
-Λειτουργούν ως ένα φυσικό δάσος που με το αειθαλές φύλλωμά τους αποτελούν ένα μόνιμο και ανέξοδο απορροφητήρα CO2 που συμβάλλει αποφασιστικά στην αποτροπή της κλιματικής κρίσης.
-Φιλοξενούν πολυάριθμα είδη χλωρίδας και πανίδας, συμβάλλοντας αποφασιστικά στην διατήρηση της «βιοποικιλότητας.
Ανάγκη σχεδίου για υποστήριξη της ελαιοκαλλιέργειας
Ο ΣΕΔΗΚ με υπομνήματα του έχει προτείνει όπως το ΥπΑΑΤ εντάξει στο στρατηγικό σχέδιο της ΚΑΠ αλλά και στο Εθνικό σχέδιο, ειδικά μέτρα υποστήριξης της ελαιοκαλλιέργειας, τα οποία όμως μέχρι στιγμής όχι μόνο δεν λήφθηκαν υπόψη, αλλά ούτε καν απαντήθηκαν. Η ελαιοκαλλιέργεια όμως εξακολουθεί να είναι ο κυριότερος κλάδος του πρωτογενούς τομέα από πλευράς εισοδήματος αλλά και από πλευράς απασχόλησης, αφού η ελαιοκομία περιλαμβάνει το 38% των Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων της χώρας.
Παρά ταύτα και ενώ στην Ισπανία και Ιταλία οι ελαιώνες με την νέα ΚΑΠ τυγχάνουν ιδιαίτερης υποστήριξης, στην Ελλάδα υποβαθμίζονται και εξομοιώνονται με ασκεπείς εκτάσεις και βοσκοτόπους και τελικά γίνονται θύματα των πυρκαγιών
Στην Ισπανία, όπως ανακοίνωσε πρόσφατα ο Υπουργός Γεωργίας κ. Planas, οι παραδοσιακοί ελαιώνες, σύμφωνα με το στρατηγικό σχέδιο της χώρας, εντάσσονται στις συνδεδεμένες ενισχύσεις και στα οικολογικά σχήματα. Έτσι, υποστηρίζονται με ειδικό μέτρο στο οποίο εντάσσονται γενικά οι ξηρικοί ελαιώνες που βρίσκονται σε εδάφη με κλίσεις άνω από 25% αλλά και οι ελαιώνες με μικρότερες κλίσεις που έχουν πυκνότητα φύτευσης μέχρι 8 δέντρα ανά στρέμμα.
Το μέτρο επικρότησε η Ένωση Μικρών Αγροτών (UPA) Ανδαλουσίας η οποία το χαρακτήρισε ως "ιστορικό ορόσημο".
Επομένως σωστό και δίκαιο είναι έστω και την τελευταία στιγμή να υπάρξει κάποιος σοβαρός ειδικός σχεδιασμός όχι μονο για την επιβίωση αλλά και για την αναβάθμιση της. Και για αυτό χρέος έχουν και η Κυβέρνηση και η Αντιπολίτευση.
Οι προτάσεις του ΣΕΔΗΚ τόσο στα πλαίσια της ΚΑΠ, όσο και στα πλαίσια της Εθνικής πολίτικης έχουν ως εξής
Στα πλαίσια της νέας ΚΑΠ :
1.Ένταξη της Ελαιοκαλλιέργειας σε χωριστή ειδική «αγρονομική περιφέρεια» μέσα στην οποία οι άμεσες ενισχύσεις θα πρέπει να διατηρηθούν και αν χρειαστεί, να τεθούν σε πλαίσια μόνο αγρονομικής περιφερειακής σύγκλισης.
2.Υποστήριξη των παραδοσιακών ελαιώνων που βρίσκονται σε δύσβατες περιοχές με ένταξη τους στις συνδεδεμένες και αναδιανεμητικές ενισχύσεις, ανεξάρτητα από την έκταση τους.
3.Αποκατάσταση των περικαμμμένων ενισχύσεων των μικρών ελαιοπαραγωγών που έχουν ελαιώνες κάτω των 4 στρ. ή λαμβάνουν ενισχύσεις κάτω από 250 ευρώ και ένταξη τους στο μέτρο των ενισχύσεων των 1250€ που προτείνεται από θεσμούς της ΕΕ για μικρούς παραγωγούς.
Στα πλαίσια της εθνικής πολιτικής:
1. Εξυγίανση της διάθεση του ελαιολάδου με θέσπιση μέτρων διάθεσης του χύμα με πλειοδοτικούς διαγωνισμούς και προώθησης της διάθεσης τυποποιημένου με την δημιουργία μεγάλων βιώσιμων μονάδων τυποποίησης και εξαγωγών.
2. Προστασία της ποιότητας με ένταξη της Δακοκτονίας στις φιλοπεριβαλλοντικές δράσεις και ριζική αναδιοργάνωση της εφαρμογή της όπως έχει αναφερθεί σε άλλα υπομνήματα.
3. Κάλυψη από ΕΛΓΑ των ζημιών στις ελιές από καύσωνες στην άνθηση, αφού η εξαίρεση τους με τον ισχύοντα κανονισμό είναι άδικη και δεν έχει καμία επιστημονική βάση.
============
* Ο Νίκος Μιχελάκης, είναι Δρ. Γεωπόνος, πρώην Δ/ντής του Ινστιτούτου Ελιάς Χανίων και Επιστ. Σύμβουλος του ΣΕΔΗΚ. Τα άρθρα του εκφράζουν προσωπικές απόψεις και δεν απηχούν τις απόψεις του ΣΕΔΗΚ. Μπορούν να αναδημοσιευτούν μόνο μετά την άδεια του ( Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.">Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. )