Προσπάθειες ένταξής της στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO

Μια πολύ επιτυχημένη εκδήλωση πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 25 Οκτωβρίου προς τιμή της "Μνημειακής Ελιάς Καβουσίου".
Η εκδήλωση οργανώθηκε από την Τοπική Κοινότητα Καβουσίου και τον Πολιτιστικό Σύλλογο, υπό την αιγίδα του δήμου Ιεράπετρας, της Περιφέρειας Κρήτης και της Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού του Υπουργείου Εξωτερικών.
Στόχος της ήταν αφενός να σηματοδοτήσει την έναρξη των προσπαθειών ώστε να ενταχθεί στον κατάλογο των μνημείων της UNESCO, και αφετέρου να κατατεθεί αίτημα να φυτευθεί στην έδρα του ΟΗΕ μια «κόρη» της Μινωικής ελιάς.
Κατά την διάρκεια της εκδήλωσης, παραδόθηκαν τρία φυτώρια της Μνημειακής Ελιάς με σκοπό να μεταφυτευθούν ένα στην έδρα του ΟΗΕ, ένα στο αεροδρόμιο της Σητείας και τέλος ένα στην UNESCO. Tα φυτώρια παρέλαβαν ο Γ.Γ Αποδήμου Ελληνισμού Δημήτρης Πλευράκης, ο Δήμαρχος Οροπεδίου Γιάννης Στεφανάκης και η Αντιπεριφερειάρχης Λασιθίου Πελαγία Πετράκη.

Το πρόγραμμα της εκδήλωσης

 

Οι ομιλητές της εκδήλωσης αναφέρθηκαν στον συμβολισμό της Μνημειακής Ελιάς σημειώνοντας την σημασία της στο διαχρονικό γίγνεσθαι και στην αναγκαιότητα της ειρήνης στον πλανήτη. Ο καθηγητής της Κλασσικής Αρχαιολογίας Λευτέρης Χατζόπουλος, αναφέρθηκε στις ανασκαφές της Ακρόπολης Αζοριά και στα αρχαιολογικά στοιχεία της περιοχής. Ο Οικονομολόγος-Συγγραφέας Ματθαίος Παχλιτζανάκης, αναφέρθηκε στην Ελαία-Ειρήνης δρόμοι, και τη «Φωτοκρατία», Ο Ιστορικός-Συγγραφέας Γιώργος Παναγιωτάκης με θέμα «Μινωικά μονοπάτια» και Ο Αρχαιολόγος Νίκος Παναγιωτάκης με θέμα «Μινωικές φρυκτωρίες: το πρώτο φως επικοινωνίας και αφύπνισης, ενώ ακολούθησε απονομή τιμητικής πλακέτας για τον Ουίλλιαμ Κούλσον στην Αμερικανική Αρχαιολογική Σχολή.
Ο πρόεδρος του Τοπικού συμβουλίου του Καβουσίου Γιάννης Ρεμεδιάκης έκανε μια αναδρομή στην ιστορικότητα της Μνημειακής Ελιάς, τονίζοντας ότι βρίσκεται στο κέντρο τεσσάρων σπουδαίων αρχαιολογικών χώρων: της Ακρόπολης του Αζοριά, του Βρόντου ή Βροντά, του Πλάι του Κάστρου, αλλά και του αρχαιότατου επίσης οικισμού που είναι το ίδιο το Καβούσι.

Στη συνέχεια έκανε ιδιαιτέρες αναφορές στην προσφορά προς τον τόπο του αρχαιολόγου Ουίλλιαμ Κούλσον τον οποίο, όπως είπε, τιμούμε σήμερα, που τόσο αγάπησε τον τόπο μας, ώστε η τελευταία του επιθυμία ήταν να ταφεί εδώ, στο Καβούσι, μίλησε για την προσφορά που συνεχίζει επάξια ο καθηγητής της κλασσικής αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας Αμερικής Λευτέρης Χατζόπουλος καθώς και τη συμβολή της Αμερικανικής Αρχαιολογικής Σχολής σημειώνοντας ότι «όλα αυτά τα χρόνια είναι καθοριστική».

Ακολούθως αναφέρθηκε στους πρωτεργάτες για την ανάδειξη της Μνημειακής Ελιάς, και επεσήμανε: «Η ανάδειξή της μπορεί να γίνει σταθμός ανάπτυξης για το Καβούσι, για το δήμο της Ιεράπετρας αλλά και για όλη την Περιφερειακή Ενότητα».

Παράλληλα ευχαρίστησε θερμά όλους, που με την καθοριστική παρουσία τους στηρίζουν τούτο το όραμα για το ταξίδι της «Ελιάς», με όσα αυτό συμβολίζει.

«Eίθε τούτη η Ελιά, που η σεμνή και μεγαλόπρεπη παρουσία της είναι δεμένη με τους μύθους και τις παραδόσεις μας, που ευλόγησε και έθρεψε στρατιές ξωμάχων κι ανθρώπων του μόχθου, η σεβαστή και αγαπημένη αειθαλής γερόντισσά μας, να συνεχίσει να διανύει ακατάπαυστα τους αιώνες του μέλλοντος και να στέλνει σ’ όλο τον πλανήτη δονήσεις ειρήνης, αδελφοσύνης, ενότητας και συνεργασίας των λαών» κατέληξε ο κ. Ρεμεδιάκης.

Τα χαρακτηριστικά της Ελιάς

Η ελιά στον Αζοριά Καβουσίου έχει ανακηρυχθεί ως ``Μνημειακή΄΄ από τον Σύνδεσμο Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης (ΣΕΔΗΚ) το 2005, ενώ το 2008 εντάχθηκε σε πρόγραμμα του ΣΕΔΗΚ για την ανάδειξη αρχαιολογικών Μνημείων και Μνημειακών Ελαιοδέντρων Κρήτης. Στα πλαίσια του προγράμματος αυτού κατασκευάστηκαν ενημερωτικές και οδικές πινακίδες , έγιναν μετρήσεις των διαστάσεων του κορμού , και περιγραφή των δέντρων σε παραγωγή DVD, σε αναρτήσεις στην ιστοσελίδα του ΣΕΔΗΚ (www.sedik.gr) , σε δημοσιεύσεις στον τύπο και στο βιβλίο ``Ο Πολιτισμός της Ελιάς ΄΄ . Παράλληλα οργανώθηκαν επισκέψεις των δέντρων από οργανωμένες ομάδες εκπαιδευτικών κ.α.

Η ελιά αυτή συσχετίζεται ηλικιακά με τους εγγύς τέσσερις αρχαίους οικισμούς: "Βρόντος", "Πλάι του Κάστρου", "Ακρόπολη Αζοριά" και από τον οικισμό του Καβουσίου, που χρονολογείται από το έτος 4700 π.Χ. με διαρκή κατοίκηση μέχρι σήμερα. Σημαντικά ευρήματα των οικισμών αυτών σχετίζονται με την καλλιέργεια της ελιάς κατά τη μινωική περίοδο στην περιοχή όπως ελαιοτριβείο, εργαλεία, αποθήκες, διάφορα αγγεία και πύθοι ελαιολάδου.
Επίσης βρίσκεται στο κέντρο ολόκληρου άλσους παλαιών ελαιόδεντρων της ίδιας περίπου ηλικίας και που ονομαζόταν από τους κατοίκους «Μινωικό Άλσος Ειρήνης» Η συγκεκριμένη Ελιά έχει ανακηρυχθεί ως Μνημειακή από τον ΣΕΔΗΚ ενώ με τα κλαδιά της στεφανώθηκε η νικήτρια του Μαραθωνίου Δρόμου Γυναικών στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 στην Αθήνα, ενώ «κόρη» της κόσμησε τη διεθνή διάσκεψη Θρησκευτικός και πολιτιστικός πλουραλισμός και ειρηνική συνύπαρξη στη Μέση Ανατολή.