Συνεχίζονται διεθνώς οι ανοδικές τάσεις στις τιμές του ελαιολάδου!
Καλή η παραγωγή, καλή η ποιότητα, αλλά χαμηλές οι αποδόσεις του καρπού σε λάδι !
Συνέντευξη Νικ. Μιχελάκη* στην εφημερίδα ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ

Οι τιμές του ελαιολαδου συνεχίζουν την ανοδική πορεία τους διεθνώς με πρωτοπορία, για πρώτη φορά ιστορικά της Ισπανίας, ενώ αρκετά καλή φαίνεται να είναι η φετινή σοδειά ελαιολάδου στην Ελλάδα και στην Κρητη από πλευράς όγκου παραγωγής αλλά και από πλευράς ποιότητας. Πρόβλημα παρουσιάζεται μονό με τις αποδόσεις του καρπού σε ελαιόλαδο οι οποίες και τοι έχουν βελτιωθεί τελευταία παρουσιάζονται φέτος αρκετά χαμηλές.
Αυτά μεταξύ άλλων δήλωσε σε συνέντευξη που παραχώρησε στην Εφημερίδα ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ, ο Επιστημονικός Σύμβουλος του ΣΕΔΗΚ Δρ. Νίκος Μιχελάκης, στην οποία επισημαίνει και τα γενικότερα προβλήματα της αγοράς ενώ παράλληλα υπογραμμίζει πως, για να επιστρέψουν οι νέοι στην ελαιοκαλλιέργεια χρειάζονται πέρα από την απόκτηση τεχνογνωσίας και ριζικές βελτιώσεις στην εμπορία των προϊόντων.

Οι ερωτήσεις που υπέβαλε η δημοσιογράφος Παπαευαγγέλου Λύδια της ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ και οι απαντήσεις που δόθηκαν έχουν ως εξής :
Ερ. Πως εξελίχθηκε η φετινή ελαιοκομική περίοδος; Η παραγωγή ήταν αυξημένη ή μειωμένη σε σχέση με πέρυσι;
Η φετινή σοδειά ελαιολάδου είναι αρκετά καλή από πλευράς όγκου παραγωγής. Η καρποφορία των ελαιόδεντρων στην Κρήτη αλλά και στις άλλες περιοχές της Ελλάδας, με εξαίρεση ελάχιστες περιοχές, είναι αρκετά πλούσια. Εκτιμάται ότι η παραγωγή ελαιολάδου φέτος στην Κρήτη θα φθάσει στους 100 χιλ. τόνους περίπου έναντι 65 χιλ. τόνων της περυσινής χρονιάς. Ήδη βρισκόμαστε στα μισά της περιόδου και η συγκομιδή, παρά τις κάποιες κακοκαιρίες προχωρεί κανονικά και τα ελαιοτριβεία εργάζονται με εντατικούς ρυθμούς.
Η ποιότητα του ελαιολάδου που παράγεται, παρά τους αρχικούς φόβους για την εξέλιξή της εξαιτίας των οικονομικών και γραφειοκρατικών προβλημάτων της δακοκτονίας, τελικά χάρη και στις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού, εξελίσσεται σε επίπεδα αρκετά ικανοποιητικά. Ένα ποσοστό της άνω του 85% χαρακτηρίζεται από πολύ χαμηλή οξύτητα από 0,3 έως 0,5 βαθμούς, πράγμα που την κατατάσσει στην υπέρ-εξαιρετική ποιότητα που χαρακτηρίζεται από τους Ιταλούς, βασικούς αγοραστές του προϊόντος , ως extrissima!
Ωστόσο, η απόδοση του ελαιοκάρπου σε ελαιόλαδο, λόγω της μεγάλης καρποφορίας και του μικρού μεγέθους του καρπού, κυμαίνεται σε χαμηλά σχετικώς επίπεδα αφού η αναλογία καρπού προς ελαιόλαδο είναι 5-7 προς σύμφωνα με την ορολογία των παραγωγών, δηλαδή από 5- 7 κιλά καρπού παράγεται 1 κιλό ελαιόλαδο.

Αυτά ισχύουν στην Κρήτη και πιθανώς και στις άλλες περιοχές της χώρας, γιατί στην Ισπανία, πρώτη ελαιοπαραγωγό χώρα του κόσμου, η κατάσταση είναι τελείως διάφορη. Η παραγωγή φέτος όπως προβλέφτηκε από τις αρχικές εκτιμήσεις, αλλά και όπως επιβεβαιώνεται από τα πρώτα στοιχεία της συγκομιδής στην πράξη, είναι πολύ χαμηλή φέτος σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Εκτιμάται σε 500- 600 χιλ. τόνους έναντι 1.650 χιλ. τόνους πέρυσι. Έχουμε δηλαδή μια πτώση της τάξης του 60% που κατά τις εκτιμήσεις των Αγροτικών Οργανώσεων είναι μεγαλύτερη και φθάνει μέχρι 80%!
Η μείωση αυτή της Ισπανικής παραγωγής, που αποτελεί περίπου το 40-50% της παγκόσμιας, προκαλεί ως είναι φυσικό σημαντική ανισορροπία στο παγκόσμιο ισοζύγιο προσφοράς - ζήτησης με συνέπεια την δημιουργία ισχυρών ανοδικών τάσεων στις τιμές.

Ερ.Σε τι επίπεδα κυμαίνονται οι τιμές του ελαιολάδου; Παρατηρείται τις τελευταίες εβδομάδες μια αύξηση στις τιμές... Που οφείλεται;
Οι τιμές του ελαιολάδου εξαιτίας της μειωμένης παραγωγής της Ισπανίας παρουσιάζουν φέτος ισχυρές ανοδικές τάσεις σε όλες τις ελαιοπαραγωγικές χώρες από τα τέλη του περασμένου καλοκαιριού. Οι τάσεις αυτές που κορυφώθηκαν τους δυο τελευταίους μήνες όπως ήταν φυσικό στην Ισπανία, παρέσυραν προς τα άνω τις τιμές και στις άλλες χώρες και στην Ελλάδα και την Κρήτη σε ένα βαθμό όμως αρκετά μικρότερο. Αυτό πρέπει να αποδοθεί στον μεγάλο κατακερματισμό της προσφοράς αφού μόνο στην Κρήτη το ελαιόλαδο προσφέρεται από 650 περίπου πωλητές (ελαιοτριβεία, συν/σμούς, εμπόρους) σε περίπου 6-10 μεγάλους πολυεθνικούς αγοραστές.
Τελικά και μετά μια περίοδο περίπου δυο μηνών οπότε για πρώτη φορά οι τιμές στην Κρήτη παρακολουθούσαν από σημαντική απόσταση τις τιμές της Ισπανίας, πρόσφατα "εκτινάχθηκαν" κυριολεκτικά προ τα άνω και η διαφορά των 80 λεπτών σε σχέση με την Ισπανία περιορίστηκε, σε μόνο 40 λεπτά περίπου.
Έτσι, σύμφωνα με το Δελτίο Τιμών του ΣΕΔΗΚ (www.sedik.gr) της 8-1-13 οι τιμές στην Κρήτη παρουσίασαν πρόσφατα μια γενική αύξηση της τάξης του 4-14% σε σχέση με την προηγούμενη βδομάδα, σε όλες σχεδόν τις Συνεταιρικές Οργανώσεις και ιδιωτικές επιχειρήσεις που δίδουν τιμές στο Δελτίο, και κυμάνθηκαν από 2,35 έως 2,60 €/κιλό), με τις υψηλότερες να προσφέρονται από την ΕΑΣ Ηρακλείου (2,60 €/κιλό) και το Ελαιοτριβείο Αλμπαντάκη στα Καλέσια (2,60 €/κιλο).
Στην Πελοπόννησο στις 8-1-13 οι ήδη αυξημένες από προηγούμενες εβδομάδες τιμές διατηρηθήκαν μάλλον σταθερές και κυμανθήκαν από 2,20 έως 2,50€/κιλο στην ΕΑΣ Μεσσηνίας αλλά με πληρωμή επιταγή 3 μηνών.

Ερ.Τι γίνεται με τις τιμές στις υπόλοιπες ελαιοπαραγωγικές χώρες (Ιταλία, Ισπανία, Τουρκία, Μαρόκο, Τυνησία);
Στην Ισπανία, σύμφωνα με το Δελτίο Τιμών του ΣΕΔΗΚ της 8-1-13 την εβδομάδα 2-8 Ιανουαρίου 2013 κυμανθήκαν σε αρκετά υψηλότερα επίπεδα. Η μεγίστη τιμή, που αντιστοιχεί σε πολύ καλά ελαιόλαδα αντίστοιχα των δικών μας 0,3 οξύτητας, κυμάνθηκε στα 3,06€/κιλο και η μέση που αντιστοιχεί σε οξύτητες 0,5-0,6 βαθμούς οξύτητα κυμάνθηκε στα 2,68 €/κιλό ενώ στην Ιταλία (την προηγούμενη εβδομάδα) κυμανθήκαν στα 2,86 για το έξτρα παρθένο , 2,15 για το (κοινό) Παρθένο και 1,89 για το λαμπάντε.
Στις Τρίτες, εκτός ΕΕ, Μεσογειακές χώρες (Τουρκία, Μαρόκο, Τυνησία) οι τιμές είναι κατά πολύ χαμηλότερες των Ευρωπαϊκών χωρών, χωρίς να υπάρχει ακριβής και ασφαλής πληροφόρηση

Ερ.Η Ελλάδα εισάγει ελαιόλαδο από ξένες χώρες; Και αν ναι για ποιό λόγο;
Η Ελλάδα είναι χώρα αυτάρκης σε ελαιόλαδο. Θεωρητικά καλύπτει τις ανάγκες της σε ελαιόλαδο και εξάγει κάθε χρόνο μια ποσότητα 70-90 χιλ τόνους κατά τις δικές μας εκτιμήσεις. Η ποσότητα όμως αυτή εξάγεται κατά 90% περίπου ως χύμα κυρίως στην Ιταλία και μόνο το υπόλοιπο 10% ως τυποποιημένο.

Ερ. Ακούγονται συχνά «φωνές» για παράνομες εξαγωγές μεγάλων ποσοτήτων ελαιολάδου προς την Ιταλία για παράδειγμα... Ισχύει κάτι τέτοιο και πόσο επηρεάζει την τιμή παραγωγού αλλά και τη λιανική τιμή του προϊόντος;
Βέβαια, εξαγωγές γίνονται παραδοσιακά κυρίως στην Ιταλία και αυτό είναι επιθυμητό για τους Έλληνες παραγωγούς και ανεπιθύμητο για τους Ιταλούς παραγωγούς. Αυτό όμως που αποτελεί πρόβλημα είναι ότι οι εξαγωγές γίνονται κυρίως ως χύμα με αποτέλεσμα την υπεραξία που αποκτάται από την τυποποίηση να την καρπούνται ξένοι.

Ερ. Λόγω της κρίσης παρατηρείται μια τάση για επιστροφή των νέων στην ύπαιθρο και στον πρωτογενή τομέα... Πιστεύετε πως υπάρχουν προοπτικές για αυτούς στον τομέα της ελαιοκαλλιέργειας;

Με τις σημερινές τιμές του ελαιολάδου φαίνεται δύσκολη η επιβίωση και των παραγωγών που ήδη υπάρχουν στην ύπαιθρο. Οι περιπτώσεις που τελευταία "προβάλλονται" από διάφορα ΜΜΕ περί επιστροφής νέων, είναι τόσο λίγες και τόσο αδοκίμαστες που κατά την άποψή μου δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ως τάση. Οι συνήθεις και κατά παράδοση επιστρέφοντες ακόμα και κατά τα πριν από την κρίση χρόνια, είναι οι γεννημένοι στην ύπαιθρο που σε άλλες εποχές μετακινήθηκαν στα αστικά κέντρα και τώρα επιστρέφουν κυρίως για την ελαιοσυγκομιδή. Η επιστροφή όμως αυτή συνήθως είναι μικρού χρόνου και διαρκεί συνήθως 5-15 μέρες.

Ερ. Υπάρχουν προς αυτή την κατεύθυνση δράσεις από τη μεριά της πολιτείας για διευκόλυνση των υποψήφιων ελαιοπαραγωγών και ελαιοκαλλιεργητών;
Για την επιστροφή νέων ελαιοπαραγωγών δυστυχώς χρειάζονται πολλά και κυρίως η οργάνωση της εμπορίας του προϊόντος σε υγιείς βάσεις. Γιατί δεν αρκεί μόνο η τεχνογνωσία της παραγωγής που στο τέλος-τέλος μπορεί να επιτευχθεί με κάποια προσπάθεια! Απαιτείται να υπάρξουν προϋποθέσεις και για την πώληση των προϊόντων σε τιμές αξιοπρεπείς που να καλύπτουν το κόστος παράγωγης. Πως σας φαίνεται από ένα κιλό ελαιόλαδο ο παραγωγός να εισπράττει σήμερα μετά βασάνων και μόνο χάρη στην ατυχία των Ισπανών έστω 2,5 ευρώ, όταν το ίδιο πωλείται στα Ευρωπαικά και Αμερικανικά Σουπερ Μάρκετς από 12-16 ευρώ!
Ωστόσο ο Νόμος για την αναδιοργάνωση των Συν/σμών, εκτός του ότι ελάχιστα προβλέπει για την εμπορία των προϊόντων που είναι το ζητούμενο, προχωρεί με τόσο βραδύ ρυθμό που αν και όταν εφαρμοστεί θα χρειάζεται νέα αναμόρφωση!
===============
* Ο Δρ. Νίκος Μιχελάκης που είναι Επιστημονικός Σύμβουλος του ΣΕΔΗΚ και πρώην Δ/ντής του Ισντιτούτου Ελιάς Χανίων, διευκρινίζει ότι ότι τα άρθρα του εκφράζουν προσωπικές του απόψεις και δεν απηχούν κατά ανάγκη τις απόψεις του ΣΕΔΗΚ. (Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.)