Επισημάνσεις στο σχέδιο της ΕΕ για την στήριξη της ελαιοκομία στην Γενική Συνέλευση του ΣΕΔΗΚ
Εισήγηση του Δρ. Νικ. Μιχελάκη, Επιστ. Συμβούλου ΣΕΔΗΚ
στην Γενικη Συνέλευση της 10-7-12 στο Αμάρι Ρεθυμνου.’
Το σχέδιο’ για την υποστήριξη της Ελαιοκομίας της ΕΕ’ , ’ που’ ανακοινωθηκε προσφατα απο τον’ ’ Επίτροπο’ Γεωργίας της ΕΕ ’ Ρουμάνο κ. Dacian Ciolos στο Λουξεμβούργο,’ παρουσιαστηκε με εισήγηση του Δρ. Νικ. Μιχελάκη Επιστ. Συμβούλου του ΣΕΔΗΚ, στην Γενική Συνέλευση του’ ’ ’ που εγινε στις 10-7-12 στο ΠΑΝΑΚΡΟΝ Αμαρίου στο Ρέθυμνο. Στα πλαισια της’ εισήγησης ’ αυτής,’ ’ μεταξυ αλλων, αναφέρθηκαν τα εξης:
’ Το σχεδιο για την Ελαιοκομία της ΕΕ,’ που’ πρέπει να οριστικοποιηθεί μέχρι το τέλος του Ιουλίου αφού τα Κράτη Μέλη υποβάλουν τις προτάσεις τους.’ ’ ηδη σποτελεσε αντικειμενο συζητησεων και προτασεων στην Ισπανία, ενω στην Ελλάδα μεχρι στιγμης δεν έχει γίνει’ αντιληπτή κάποια’ ανάλογη κίνηση.’ Στην Ισπανία,’ ’ ’ ’ ’ οι αγροτικές Οργανώσεις’ το σχολιαζουν’ αλλες’ με συγκρατημένες θετικές θέσεις’ και’ άλλες με’ ’ επισημανσεις’ για ’ έλλειψη συγκεκριμένων προτάσεων και μέτρων για παρoχή άμεσης βοήθειας στον κλάδο.’ ενω’ η Περιφερεια Ανδαλουσιας υπέβαλε’ ηδη’ προταση’ με τις αποψεις της στο Υπουργείο Γεωργίας. Ο ΣΕΔΗΚ, απο την πλευρα του, μετα την σημερινη παρουσιαση και συζητηση κρινετε σκοπιμο να υποβαλλει’ τις προτασεις του στο ΥΠΑΑΤ.
’ ’ Το σχεδιο βασικα αναφερεται σε ’ έξι σημεία’ τα οποια ’ αφορουν’ την ποιοτητα, την εμπορια, την πρωθηση, την διαθεση στην καταναλωση,’ τον ρολο του Διεθνους Συμβουλιου Ελαιολαδου και τον ανταγωνισμο με τριτες χωρες κανοντας διαφορες επισημανσεις και προτασεις’ οι οποιες εχουν περιληπτικα ως εξης:’
Προτείνεται βελτίωση της κατάταξης των ποιοτικών κατηγοριών με στόχο να περιοριστούν τα φαινόμενα της παραπλάνησης των καταναλωτών εξαιτίας της περιπλοκότητας και ασάφειας της.
Όπως, δήλωσε, ο Επίτροπος κ. CioloÅŸ έχουμε τους τύπους «εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο», «παρθένο ελαιόλαδο» και «ελαιόλαδο». Όμως ο τύπος «ελαιόλαδο» όπως καθορίζεται περιλαμβάνει ένα απροσδιόριστο εύρος μειγμάτων «παρθένου και υποβαθμισμένων ελαιόλαδων» που θα πρέπει να προσδιοριστεί καλύτερα.
Η επισήμανση είναι προφανώς σωστή. Θα πρέπει όμως να γίνουν τεκμηριωμένες προτάσεις ώστε ο τύπος «ελαιόλαδο», που αποτελεί πράγματι σήμερα την κερκόπορτα της απάτης και της απαξίωσης του «εξαιρετικού παρθένου», να τεθεί σε σωστή βάση από πλευράς ονόματος αλλά και ελέγχου του περιεχομένου του.
Το σχέδιο επισημαίνει επίσης το θέμα της απλοποίησης των ποιοτικών παραμέτρων του προϊόντος καθώς και της βελτίωσης της μεθόδου οργανοληπτικής αξιολόγησης και προτείνει:
(α) Την μείωση του επιτρεπόμενου επιπέδου του στιγμασταδιένιου για να διευκολυνθεί η ανίχνευση άλλων φυτικών ελαίων σε ελαιόλαδο.
(β) Την μείωση του ορίου αλκυλεστέρων, για να αποκλειστεί περισσότερο η παράνομη χρήση των αποσμημένων ελαιολάδων.
(γ)Την υιοθέτηση μεθόδου προσδιορισμού των διγλυκεριδίων και τριγλυκεριδίων σε ελαιόλαδα για ανίχνευση παράνομων μιγμάτων και εκτίμηση της φρεσκάδας
Αναδιάρθρωση αγοράς — προστασία τιμών
Συζητείται η παροχή οικονομικών κινήτρων ώστε να μειωθεί ο κατακερματισμός της προσφοράς του προϊόντος από τους παραγωγούς και να αυξηθεί η διαπραγματευτική τους δύναμη.
Η θέση αυτή είναι πράγματι πολύ σωστή. Ωστόσο αν τα κίνητρα, όπως αναφέρεται, παρασχεθούν μέσω των Διεπαγγελματικών Οργανώσεων Ελαιολάδου υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες αν μπορούν να φέρουν αποτέλεσμα. Κι αυτό γιατί σε αυτές, συνήθως, κυριαρχούν τα συμφέροντα των φορέων της εμπορίας σε βάρος των συμφερόντων των παραγωγών. Επομένως αν πράγματι στόχος είναι η συγκέντρωση της προσφοράς των παραγωγών, τα κίνητρα πρέπει να δοθούν στις επαγγελματικές οργανώσεις των παραγωγών.
Από την άλλη πλευρά το σχέδιο δεν κάνει καμία αναφορά, για την αναμόρφωση του Μέτρου της ιδιωτικής αποθεματοποίησης το οποίο όπως αποδείχτηκε από την εφαρμογή του, είναι τελείως αναποτελεσματικό.
Δράσεις προώθησης του Ελαιολάδου
Η προώθηση του προϊόντος καίτοι αναφέρεται στο σχέδιο, δεν προσδιορίζεται με συγκεκριμένες προτάσεις. Εικάζεται όμως ότι η στήριξη της θα κινηθεί στις κατευθύνσεις των υφιστάμενων Κανονισμών για προγράμματα προώθησης των Κοινοτικών αγροτικών προϊόντων, τα οποία μέχρι σήμερα δεν έχουν φέρει ικανοποιητικά αποτελέσματα. Απαιτούνται, συνεπώς και εδώ σημαντικές αναθεωρήσεις τουλάχιστο για το ελαιόλαδο.
Ρυθμίσεις στην αγροδιατροφική αλυσίδα
Η αναφορά στην σήμανση της ημερομηνίας λήξης του προϊόντος με την ένδειξη «προτιμότερη η κατανάλωση πριν από ….. » υπογραμμίζεται ότι απαιτεί παραπέρα επιστημονική μελέτη των μεταβολών που λαμβάνουν χώρα σε συνάρτηση με τον χρόνο.
Συζητείται επίσης, η χρήση μη επαναπληρώσιμων φιαλιδίων για το ελαιόλαδο που σερβίρεται στα τραπέζια των εστιατορίων όπως άρχισε να γίνεται στην Ιταλία. Αυτό όμως προτείνεται να επιδιωχθεί με ενθάρρυνση των Κρατών Μελών της ΕΕ να νομοθετήσουν αυτή την χρήση.
Ανταγωνισμός με ΗΠΑ και Αυστραλία
Επισημαίνεται ο εντεινόμενος ανταγωνισμός από χώρες όπως οι ΗΠΑ και Αυστραλία οι οποίες τελευταία επειδή αυξάνουν την δική τους παραγωγή ελαιολάδου αναπτύσσουν και εφαρμόζουν δικές τους μεθόδους αξιολόγησης της ποιότητας.
Στο θέμα αυτό υπογραμμίζεται ότι η ΕΕ θα συνεχίσει να αντιτίθεται σε κάθε απόκλιση από τον Διατροφικό Κώδικα (Codex Alimentarius), ενώ παράλληλα, τονίζεται η ανάγκη να υπάρξουν διεθνώς αποδεκτά πρότυπα.
Ο ρόλος του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιόλαδου.
Προτείνεται όπως επιδιωχτεί η διεύρυνση και ισχυροποίηση του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιολάδου με τροποποίηση της ιδρυτικής συμφωνίας του η οποία λήγει στο τέλος του 2014.
Στόχος θα είναι οι αποφάσεις και τα πρότυπα του Συμβούλιου να γίνονται αποδεκτά όχι μόνο απο τις παραγωγικές αλλά και τις καταναλώτριες χώρες μεταξύ των οποίων οι ΗΠΑ, Κίνα, Αυστραλία, Καναδάς, Ιαπωνία κ.α.
