Καθοριστικής σημασίας η  Δακοκτονία. 

Συνέντευξη Νικ. Μιχελάκη στα ΡΕΘΕΜΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ 

 

     

      ΡΕΘΕΜΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ, 22-6-2022 Γράφει ο Αντ. Παντινάκης

 

  Σταθεροποιητικές τάσεις παρουσιάζουν τον τελευταίο ενάμιση μήνα οι τιμές του ελαιολάδου στην Κρήτη, πράγμα  που εν πολλοίς οφείλεται στην περιορισμένη ζήτηση σε συνδυασμό με την επισης περιορισμένη προσφορά.

   Καθώς διανύουμε ένα εξόχως κρίσιμο στάδιο, όπου η ανθοφορία έδωσε τη θέση της στην καρπόδεση, οι ειδικοί εφιστούν ιδιαιτέρως την προσοχή για τη σωστή κι αποτελεσματική αντιμετώπιση του δάκου: Εάν όλα  κυλήσουν ομαλά, η ερχόμενη ελαιοπαραγωγή στο νησί αναμένεται να είναι πλούσια και σε ποσότητα και καλή σε ποιότητα!

   Τα μέχρι στιγμής μηνύματα είναι αρκετά θετικά για την Κρήτη.

    Ωστόσο οι  καιρικές και γεωπολιτικές – οικονομικές συνθήκες θα καθορίσουν εν πολλοίς την έκβαση της επόμενης χρονιάς. Κυρίαρχο ρόλο στη διαμόρφωση  του κλίματος στην αγορά θα έχει  η Ισπανία, η πρώτη σε παραγωγή χώρα του πλανήτη.

  Την ίδια στιγμή, η ανοδική πορεία – επαναφορά της τουριστικής βιομηχανίας σε προ covid επίπεδα, δεν έχει την απαιτούμενη επιδραστικότητα στην απορρόφηση και την αξιοποίηση του λαδιού από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται και σχετίζονται (έμμεσα ή άμεσα) με τον κλάδο.

 

Παράγοντες που θα επηρεάσουν τις εξελίξεις στις τιμές 

   Πριν από τρεις  εβδομάδες, συμφωνα με το Δελτιο τιμων του Συνδέσμου Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης,  η μέγιστη στην Κρήτη ανερχόταν σε 3,65 και η ελάχιστη σε 3,30 ευρώ. «οι τιμες είναι σχεδόν σταθερές περισσότερο από ενάμιση μήνα. Είναι περίπου ιδιες, με πολύ μικρές αλλαγές» δήλωσε στα «Ρ.Ν.» ο επιστημονικός σύμβουλος του Σ.Ε.ΔΗ.Κ., Δρ. Νίκος Μιχελάκης.  Οπως ειπε,  κοινη διαπίστωση ειναι , οχι μόνο  στην Ελλάδα, αλλά και τις άλλες ελαιοπαραγωγικές χώρες της Ευρώπης, ότι ειναι περιορισμένη η προσφορά αλλά περιορισμένη ειναι και η ζήτηση. Αυτο, σύμφωνα με τον ίδιο οφείλεται κατά κύριο λόγο στο ότι: «Και οι  αγοραστές και οι δε παραγωγοί αναμένουν κάτι καλύτερο, καθένας για την πλευρά του. Οι μεν αγοραστές περιμένουν ότι θα υπάρχουν εξελίξεις για χαμηλότερες τιμές, οι δε παραγωγοί περιμένουν οτι θα υπάρχουν εξελίξεις για μεγαλύτερες τιμές. Το ποιος θα δικαιωθεί περισσότερο, δεν είναι εύκολο να εκτιμηθεί».

   Σημαντικός παράγοντας που θα κρίνει τις εξελίξεις για τις τιμές του ελαιολάδου, είναι η παραγωγή της Ισπανίας, η οποία  αποτελει  σχεδόν το μισό της παγκόσμιας παραγωγής.

«Απ’ ό,τι πληροφορουμαστε  η εκεί ανθοφορία ήταν σχετικά καλή, αλλά οι συνθήκες για την εξέλιξή της απ’ οσα αναφερονται στα Μέσα Ενημέρωσης, δεν είναι καθόλου ευνοϊκές. Υπάρχει μία παρατεταμένη ξηρασία κατά την άνοιξη και από την άλλη μεριά υπάρχουν πάρα πολύ υψηλές θερμοκρασίες, των οποιων  το αποτέλεσμα συνήθως δεν είναι καλό. Πρέπει ομως να   δουμε τι θα γινει στην πράξη, πώς θα εξελιχθεί τελικά η  παραγωγή. Προς το παρόν δεν υπάρχουν εκτιμήσεις από την πλευρά της Ισπανίας, όπως υπήρχαν κάθε χρόνο τέτοια εποχή. Κι αυτό οφείλεται στο ότι την περιοδο αυτη ειναι δυσκολη η  η πρόβλεψη » σημειώνει ο κ. Μιχελάκης.

       

       Καλη η εξελιξη  της παραγωγής στην Κρήτη

   Το στάδιο της ανθοφορίας έληξε στην Κρήτη. «Έχουμε προχωρήσει στο  στάδιο της καρπόδεσης και της ταχείας ανάπτυξης  των καρπων, η οποία σε γενικές γραμμές εξελισεται  αρκετά καλά» αναφέρει ο επιστημονικός σύμβουλος του Σ.Ε.ΔΗ.Κ. «Υπάρχουν βεβαια ανομοιομορφίες στην παραγωγή και κατά περιοχές: Αλλες περιοχές έχουν πολύ καλή καρπόδεση, άλλες όχι και τόσο. Υπάρχει επίσης  σποραδικα ανομοιομορφία και σε καποια  δεντρα. Λόγω των ακραίων θερμοκρασιών που επικράτησαν κατά το διάστημα του Μαΐου,  στα ίδια δέντρα βλέπουμε καρπούς διαφρων μεγεθων.   Ελπίζουμε οτι,  σε γενικές γραμμές η παραγωγή της Κρήτης, αν δεν συμβεί κάτι πολύ απρόοπτο και  χειροτερέψει την κατάσταση, θα είναι πολύ καλή».

 

       Δακοκτονία: Η αρχή δεν ειναι το ήμιση, αλλα   το  όλον του παντός

Για την ποιότητα, επί του παρόντος δεν μπορεί να γίνει ασφαλής πρόβλεψη. «Θα εξαρτηθεί από τις προσβολές του δάκου κατά κύριο λόγο, γι’ αυτό και παρακολουθούμε με αγωνία το πώς θα χειριστούν τα θέματα της δακοκτονίας οι αρμόδιες Υπηρεσίες στην Κρήτη και στις άλλες περιοχές της Ελλάδος, οι οποίες εφαρμόζουν στην πράξη τη δακοκτονία . Διότι την κεντρική εποπτεία την έχει πάντοτε το αρμόδιο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων» σχολιάζει ο κ. Μιχελάκης.

   Για την επιτυχή έκβαση της δακοκτονίας, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή το πρώτο διάστημα: «Είναι μία διαδικασία που εφαρμόζεται δεκαετίες τώρα.     Η Κρήτη έχει ένα χαρακτηριστικό, ότι οι κλιματικές της συνθήκες οι οποίες είναι πάρα πολύ ευνοϊκές για την εξέλιξη του ελαιοκάρπου και την παραγωγή καλής ποιότητας λαδιού, δυστυχώς είναι πολύ καλές και για την εξέλιξη του Δάκου. Δηλαδή, ο κίνδυνος να έχουμε δακοπροσβολές στην Κρήτη είναι πολύ μεγαλύτερος απ’ ό,τι είναι σε άλλες περιοχές, όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και των άλλων ελαιοπαραγωγικών χωρών. Γι’ αυτό και πρέπει να παρακολουθούμε με μεγάλη προσοχή την εξέλιξη του δάκου και να τον αντιμετωπίζουμε με τον σωστό τρόπο» εξηγεί ο επιστημονικός σύμβουλος του Συνδέσμου Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης.

   "Το τι θα γίνει φέτος δεν το ξέρουμε. Είμαστε ακόμα στην αρχή. Οι πρώτοι ψεκασμοί, πάντως, που είναι κρίσιμης σημασίας καθυστερούν. Οι πρώτοι δάκοι -οι οποίοι προέρχονται από τον προηγούμενο χρονο -εάν μπορεσουν να γεννησουν σε καρπούς,  πολλαπλασιάζονται εκθετικά. Ένας δάκος στην αρχή του καλοκαιριού μπορεί να δημιουργήσει δισεκατομμύρια αργότερα. Επομένως, η αντιμετώπιση και ο έλεγχος του Δάκου στην πρώτη του εμφάνιση, δηλαδή με τους πρώτους ψεκασμούς, είναι πολύ κρίσιμης σημασίας» τονίζει ο κ. Μιχελάκης. "Πρέπει να  τον εξουδετερώσουμε   πριν εξελιχθεί, γιατί μετα η κατάσταση  θα είναι ανεξέλεγκη και πολύ οδυνηρή!  Η αρχή, εδω,  δεν ειναι το ήμισυ,  αλλα το όλο  του παντός"  επισήμανε με νόημα.

 

        Ο παγκόσμιος χάρτης, οι πολεμικές αναταράξεις και η συμβολή του τουρισμού

  Το λάδι δεν εξαιρείται από τους νόμους της αγοράς και της οικονομίας: Οι τιμές διαμορφώνονται πάντοτε με την προσφορά και τη ζήτηση. «Σημασία έχει ποια θα είναι η παγκόσμια παραγωγή που  σε ένα μεγάλο βαθμό την απεικονίζει η παραγωγή της Ισπανίας» επαναλαμβάνει ο κ. Μιχελάκης.  Οι κύριες ελαιοπαραγωγικές χώρες, μετά την Ισπανία, είναι η Ιταλία και η Ελλάδα. Η χώρα μας βεβαίως κινδυνεύει να χάσει την τριτη  θέση από την Τυνησία, η οποια εχει μπει δυναμικά στον χάρτη της ελαιοπαραγωγής.

 

     Οι εχθροπραξίες στην Ουκρανία επηρέασαν, στο ξεκίνημά τους, την κατανάλωση και τη διακίνηση του προϊόντος. «Στην αρχή του πολέμου, υπήρξε μία αυξημένη κατανάλωση ελαιολάδου από τους καταναλωτές.  Κάποιοι έτρεξαν να προμηθευτούν τις ποσότητες που χρειάζονται, εκτιμώντας πώς μπορεί να υπάρξουν δυσμενείς συνθήκες και να μην βρίσκουν αργότερα ελαιόλαδο. Αλλά αυτή η αγωνία σταμάτησε κατά κάποιο τρόπο» παρατηρεί ο έμπειρος επιστήμονας.

    Απ’ τις αρχες Ιουνίου, οι τιμές δεν φαίνεται να παρουσιάζουν σημαντικές μεταβολές. Παντως, οι μεγαλύτερες τιμές επιτυγχάνονται με τους διαγωνισμούς που διενεργούν διάφοροι συνεταιρισμοί» μας πληροφορεί ο κ. Μιχελάκης.

   Απ’ την άλλη πλευρα, ο τουρισμός δεν επιδρά «τόσο πολύ όσο θα έπρεπε στην κατανάλωση του ελαιολάδου» διαπιστώνει επιπρόσθετα ο ίδιος. «Για παράδειγμα, κάθε καλοκαίρι στην Κρήτη έχουμε πενταπλάσιο πληθυσμό λόγω των τουριστών. Όμως, οι τουρίστες αυτοί καταναλώνουν ελαιόλαδο; Τα φαγητά που τρώνε, στην εστίαση και στα ξενοδοχεία, είναι όλα παρασκευασμένα με ελαιόλαδο;». Αυτά είναι δύο κρίσιμα ερωτήματα που θέτει ο επιστημονικός σύμβουλος του ΣΕΔΗΚ.

     Η γενική εντύπωση ειναι  ότι «Ελαιόλαδο χρησιμοποιείται στις σαλάτες και  στα βραστά. Στα άλλα φαγητά και  ιδιως στα τηγανητά  κατανάλωνονται   κυρίως σπορέλαια» υποστηρίζει. Εκεί θα αποδώσει και την αναστάτωση που προέκυψε εξαιτίας του πολέμου. "Οι  τιμες των  σπορελαίων αυξηθηκαν και έφτασαν  στα 3,5 ευρώ, στα ίδια επίπεδα τιμών με το εξτρα παρθενα ελαιόλαδα! Ετσι, οι επιχειρήσεις εστίασης είχαν μία μεγάλη ευκαιρία να στραφούν στο ελαιόλαδο, αφού η τιμή του πλέον είναι ίδια και αφού είναι παγκοσμίως γνωστό και επιστημονικά τεκμηριωμένο ότι είναι ασυγκρίτως καλύτερο από πλευράς γευστικής και υγιεινής. Όμως αυτό δεν βλέπουμε να συμβαίνει» είναι το καταληκτικό του συμπέρασμα.