Ανάγκη αναδιατύπωσης του μέτρου, ενημέρωσης και εφαρμογή ελέγχων

 

Γράφει ο Ν.Μιχελάκης*
Αρκετά φαίνεται να δεινοπαθεί, η εφαρμογή του μέτρου της υποχρεωτικής προσφοράς του νωπού ελαιολάδου στα τραπέζια των επιχειρήσεων εστίασης με επώνυμες μη ξαναγεμιζόμενες συσκευασίες. Κι αυτό, ενώ έχει γινει πλέον αντιληπτό απο όλους ότι, το μέτρο αυτό αποτελεί την λυδία λίθο για την ανάπτυξη γαστρονομικού τουρισμού υψηλής ποιότητας, ενώ δευτερευόντως μπορεί να συμβάλλει και στην διεθνή προβολή του ελαιολαδου.

Αυτά συνάγονται απο τα αποτελέσματα έρευνας που διεξήγαγε ο ΣΕΔΗΚ με συμπλήρωση ερωτηματολογίου μέσα στην ιστοσελίδα του www.sedik.gr, κατά το διάστημα του περασμένου καλοκαιριού, τα αποτελεσματα της οποίας αναφέρονται συνοπτικά στην συνέχεια. Τα αποτελέσματα της έρευνας του ΣΕΔΗΚ

 

Όπως διαπιστώθηκε μετά την επεξεργασία των περιπου 900 ερωτηματολόγιων της έρευνας, το 42% αυτών που συμμετείχαν, θεωρεί ότι το μέτρο εφαρμόζεται ελάχιστα, το 30 % λίγο και το 20% μέτριία (Σχ.1.). Επομένως το 92% εκτιμά ότι το μέτρο δεν εφαρμόζεται ικανοποιητικά και μόνο το 8% εκτιμά ότι εφαρμόζεται αρκετά καλά.

Παράλληλα, απο την ίδια έρευνα διαπιστώθηκε ότι το ποσοστό της ικανοποίησης γενικά απο την ποιότητα των φαγητών πάρα πολύ ηταν 37%, μέτρια 43% και λίγο έως καθόλου 8% (Σχ.2). Δηλαδή ένα ποσοστό 63 % , γενικά, δεν είναι ευχαριστημένοι και μόνο το υπόλοιπο 37% ήταν ικανοποιημένοι.

Οι παραπλανητικές και οι σωστές συσκευασίες
Σύμφωνα με αναφορές αρκετών απο τους συμμετέχοντες στην έρευνα, δυστυχώς, το μέτρο άρχισε να γίνεται αντικείμενο διαφόρων παράτυπων μεθοδεύσεων που αποβλέπουν προφανώς στην παραπλάνηση των καταναλωτών αλλα και των ελεγκτικών οργάνων.

Μια τέτοια μεθόδευση φαινεται να είναι η απόσυρση των γνωστών «λαδομπούκαλων» απο τα τραπέζια, ώστε να μην υπάρχει «αυτόφωρο» και η προσθήκη ελαιολάδου στις σαλάτες κλπ γίνεται στην κουζίνα πριν σερβιριστούν στα τραπέζια!

-Δεύτερη καταστρατήγηση φαινεται να είναι η χρήση επώνυμων μεν συσκευασιών, που όμως, αντι για πώμα ασφαλείας (μη ξαναγεμίσματος) φέρουν ένα απλό πλαστικό «πώμα έλεγχου ροής», το οποιο αποσυνδέεται εύκολα και επιτρέπει ξαναγέμισμα! (Εικ.1)

Οπωσδήποτε, θα πρέπει να σημειωθεί, ότι στην Ελλάδα, μετά την αναγγελία του μέτρου αρκετές τυποποιητικές επιχειρησεις της χώρας, ανταποκρίθηκαν παρουσιάζοντας εξαίρετες συσκευασίες σύμφωνες με τον νόμο αλλά και τους κανόνες διατήρησης του προϊόντος. Οι κανόνες δε αυτοί είναι η προστασία του περιεχομένου απο τους παράγοντες που προκαλούν τις βασικές γευστικές αλλοιώσεις στο ελαιόλαδο και είναι το φως, το οξυγόνο και η θερμοκρασία.

Αναγκη αναδιατύπωσης του μέτρου, ενημέρωσης, αλλα και κυρώσεων
Η σχετική αγορανομική διάταξη που καθιερώθηκε με ενέργειες του πρωην Γενικού Γραμματέα Εμπορίου και σημερα Αντιπεριφερειάρχη Κρητης κ. Αντ. Παπαδεράκη, όπως διαπιστώνεται απο τις πρώτες εμπειρίες απο την εφαρμογή της, σημερα απαιτεί κάποια αποσαφήνιση, ώστε να μην επιτρέπει παρανοήσεις και καταστρατηγήσεις.

Η διάταξη αυτή (άρθρο 71, παρ. 2, εδάφιο γ) έχει ακριβώς ως εξης:
«Απο 1-1-2018, το κάθε είδους έλαιο που προορίζεται στον τελικό καταναλωτή για επιτραπέζια χρήση, κατόπιν του σταδίου της παρασκευής του γεύματος στην κουζίνα των καταστημάτων, πρέπει να διατίθεται αποκλειστικά και μόνο μέσω σφραγισμένων μη επαναγεμιζόμενων συσκευασιών ή συσκευασιών μιας χρήσης που, θα διατίθενται από το κατάστημα και θα φέρουν τις απαιτούμενες επισημάνσεις σύμφωνα με την ισχύουσα εθνική και ενωσιακή νομοθεσία.

Είναι φανερό ότι η διάταξη αυτή, πρέπει να γίνει σαφέστερη, με καποια αναδιατύπωση, ώστε να αντιμετωπίζει και τις εκτροπές που ήδη παρουσιάστηκαν στην πράξη.

Όμως η πλήρης εφαρμογή της διάταξης στην πράξη πρέπει να προχωρήσει μετά απο κατάλληλη ενημέρωση επιχειρήσεων και καταναλωτών. Κι αυτό γιατί πολλές επιχειρησεις ισχυρίζονται ότι δεν την γνωρίζουν, αλλά και πολλοί καταναλωτές ειτε δεν είναι καθόλου ενήμεροι, ειτε είναι ανεπαρκώς η λανθασμένα ενημερωμένοι.

Στην Ιταλία και στην Ισπανία, όπου το μέτρο εφαρμόζεται ηδη επι 4-5 χρόνια, φαίνεται ότι αντιμετωπίζει προβλήματα στην εφαρμογή του. Γιαυτο, σύμφωνα με αξιοματούχους των αρμοδιων Υπουργείων, σχεδιάζονται μέτρα για την σωστή και γενικευμένη εφαρμογή του, αλλα και την προστασία των καταναλωτών απο νοθείες.

Επομένως και στην Ελλάδα, χρήσιμο θα είναι να υπάρξει ευρεία ενημέρωση των επιχειρήσεων εστίασης με σχετική εγκύκλιο, αλλά και των καταναλωτών απο τα ΜΜΕ. Οπωσδήποτε, στην ενημερωση αυτή μπορούν να συμβάλλουν και οι ίδιες οι επιχειρήσεις εμπορίας του ελαιολάδου, αλλα και άλλοι ενδιαφερόμενοι φορεις.

Και βέβαια, μετά απο την ενημερωση, απαραίτητη, δυστυχώς, είναι και η εφαρμογή ελέγχων με επιβολή αυστηρών κυρωσεων σε περιπτώσεις παραβάσεων και υποτροπών!

 

*Ο  Νίκος Μιχελάκης ειναι Δρ. Γεωπόνος, πρώην Δ/ντης του Ινστιτούτου Ελιάς Χανίων και Επιστ. Σύμβουλος του ΣΕΔΗΚ. Τα κείμενα των άρθρων του εκφράζουν προσωπικές του απόψεις και δεν απηχούν κατά ανάγκη τις απόψεις του ΣΕΔΗΚ. Μπορούν να αναδημοσιευτούν μονό μετά απο άδεια του ίδιου. (Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.)