Ανάγκη για ριζικές αλλαγές στη δακοκτονία και την εμπορία του ελαιολαδου
Γράφει ο Ν.Μιχελάκης*
Η συγκομιδή της ελιάς που άρχισε φέτος πρόωρα στην Δυτική Κρητη προχωρεί βοηθούντος και του καιρού, κανονικά και ήδη έχει συγκομιστεί το 30-40% της παραγωγής.
Ωστόσο, τα μέχρι τώρα αποτελέσματα για την ποσότητα, ποιότητα και τις τιμές δεν ικανοποιητικά.
Η παραγωγή που είναι αρκετά μειωμένη εξαιτίας της ανομβρίας που επεκράτησε φέτος στην Κρητη, στο σύνολο της εκτιμάται να κινηθεί σε μόλις 70 χιλ. τόνους (Χανια 20, Ρεθυμνο 6, Ηρακλειο 35, Λασίθι 10) δηλαδή αρκετά κάτω από τον μέσο ορο που είναι γύρω στους 100 χ.τ.
Αλλά και το μέσο επίπεδο της ποιότητας δεν φαίνεται καθόλου ικανοποιητικό. Ενώ στην αρχή υπήρξαν σχετικά καλές ενδείξεις, στην συνέχεια χειροτέρεψε.
Τελευταία, συμφωνα με στοιχεία ελαιοτριβείων που συνεργάζονται με τον ΣΕΔΗΚ, οι οξύτητες φαίνεται να κυμαίνονται γύρω στις 0,5-0,6 βαθμους (5-6 γραμμές) αλλά υπάρχουν και αρκετές περιπτώσεις και με 8-10 γραμμές. Περιπτώσεις με την άριστη ποιότητα των 3 γραμμών είναι σπάνιες.
Βασική αίτια για την μη ικανοποιητική ποιότητα φαίνεται να είναι η πλημμελής εφαρμογή της δακοκτονίας η οποια και φέτος όπως και τα προγουμενά χρόνια εφαρμόστηκε με προϋπολογισμό περιπου 18 εκ.€ , περικομένο κατά 50% εκείνου με τον οποιο εφαρμοζόταν προ της κρίσης (35 εκ. €) και είχαμε άριστα αποτελέσματα. Υπήρξαν και όμως και ακατανόητες καθυστερήσεις στην προμήθεια των φαρμάκων και την πρόσληψη των ελεγκτών της εφαρμογής που έγιναν τελικά στα τέλη Αύγουστου όταν η Δακοκτονια βρισκόταν πια προς το τέλος της!
Ως λύση του προβλήματος ο ΣΕΔΗΚ με υπομνήματα του, έχει προτείνει την περιοφερειοποίηση της δακοκτονίας τουλαχιστο για την Κρητη και την εφαρμογή της από την Περιφέρεια μέσω ενός ΝΠΙΔ που θα συστήσει.
Καλύτερες τιμές μόνο με διαγωνισμούς
Από την άλλη πλευρά οι τιμές παραγωγού στην Ελλάδα και στην Κρήτη κινούνται σε επίπεδα πολύ χαμηλότερα απο πέρυσι. Η σύγκριση όμως δεν πρέπει να γίνεται μόνο με τις τιμές του παρελθόντος αλλά και με τις τρέχουσες τιμές άλλων ομοειδών χωρών όπως της Ιταλίας και Ισπανίας η οποια δείχνει ότι οι τιμές στην Ελλάδα υστερούν δραματικά. Όπως φαίνεται και στον Πιν.1. που παραθέτουμε οι μέγιστες τιμές στην Ελλάδα είναι χαμηλότερες κατά 0,8-1 € από την Ισπανία και κατά 2,90€ από την Ιταλία.
Βασική αιτία, κατά την άποψή μας, είναι η δομή της προσφοράς του χύμα στην Ελλάδα η οποια είναι κατακερματισμένη και αδύναμη να διαπραγματευτεί αποτελεσματικά με τους λίγους, ξένους κυρίως, μεγάλους αγοραστές. Τα περισσότερα ελαιοτριβεία της χώρας (περιπου 2.300) και όλα σχεδόν της Κρήτης ( περίπου 550 ) πουλούν χύμα ελαιόλαδο στις τιμές που προσφέρουν κατά καιρούς οι λίγοι μεγάλοι αγοραστές. Έτσι, στην πράξη συμμετέχουν σε ένα μειοδοτικό διαγωνισμό που κάνουν αυτοί Ο ΣΕΔΗΚ συνιστά το αντίθετο. Τα ελαιοτριβεία να πουλούν από κοινού το προϊόν πολλών παραγωγών με δημοπρασίες, η πλειοδοτικούς διαγωνισμούς. Η μέθοδος αυτή έχει ήδη φέρει σημαντικά αποτελέσματα.
Οι τιμές που επιτυγχάνονται με διαγωνισμούς που κάνουν έστω λίγοι προς το παρόν Συν/σμοι όπως π.χ. της Κριτσας και Ζάκρου στο Λασίθι και Εμπάρου και Θραψανού στο Ηρακλειο είναι υψηλότερες κατά 0,30-0.50 €/κ και συγχρόνως επηρεάζουν το γενικό επίπεδο τιμών της περιοχής του. Ευχής έργο θα ήταν το Κράτος να συστήσει με κίνητρα η και νομοθετικά την εφαρμογή των διαγωνισμών. Σε άλλες περιπτώσεις που δεν χρειάζεται, όπως στην δακοκτονία, υπερβάλλει! Στην εμπορία τι κάνει;
*Ο Νίκος Μιχελάκης ειναι Δρ. Γεωπόνος, πρώην Δ/ντης του Ινστιτούτου Ελιάς Χανίων και Επιστ. Σύμβουλος του ΣΕΔΗΚ. Τα κείμενα των άρθρων του εκφράζουν προσωπικές του απόψεις και δεν απηχούν κατά ανάγκη τις απόψεις του ΣΕΔΗΚ. Μπορούν να αναδημοσιευτούν μονό μετά απο άδεια του ίδιου. (Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.)
