Προτάσεις Δημάρχου και παραγόντων για την ανάδειξη του Ελαιολάδου Σητείας.
ΑΝΑΤΟΛΗ, 24-08-2107, Ψαράκη Μαριζα
Κατα την συναντηση που εγινε για το Ελαιολαδο ΠΟΠ Σητεία, κοινή παραδοχή αποτέλεσε η αποψη οτι, η περιοχή δεν επωφελήθηκε της υπεραξίας πυ απεκτησε τοε προιόν. Η περιοχή δεν κεφαλαιοποίησε το κέρδος που αναμενόταν, αν και ήταν πρώτη που με την συμβολή της ΕΑΣ Σητείας, απέσπασε τον χαρακτηρισμό του ελαιολάδου ΠΟΠ .
Αναφερόμενος στα συμπεράσματα της ενδιαφέρουσας πράγματι εκδήλωσης , ο Δήμαρχος Σητείας κ Θοδωρής Πατεράκης επεσήμανε : "Μετά την ανάλυση των λαθών που έγιναν διαχρονικά , επισημάνθηκε από όλους ότι είμαστε σε οριακό σημείο, οπότε θα πρέπει να κάνουμε στην ουσία μία προσπάθεια επανεκκίνησης στην οποία πρέπει να συμμετέχει το σύνολο των εμπλεκομένων . Των παραγωγών που πρέπει να εστιάζουν στην καλή ποιότητα , των συνεταιριστών , των ελαιουργείων για σωστή άλεση και η διακίνηση , να υποβοηθηθεί με ένα σωστό marketing , να ανοίξουν αγορές πολυπρόσωπες όχι μονοπρόσωπες"
"Αποφασίστηκε επίσης" συνέχισε "με ευθύνη του ΟΑΣ να ξεκινήσει μία διαδικασία που σκοπό θα έχει την ενημέρωση παραγωγών , συνεταιριστών αλλά να βοηθήσει στην διαφήμιση και προώθηση του ΠΟΠ Σητεία. Επίσης να ξαναυποβάλλουμε τον φάκελο στην ΕΕ με μία αυστηρότερη πρόταση για τον χαρακτηρισμό του ΠΟΠ Σητείας . Αποφάσεις θα ληφθούν μέσα από συνεργασία και συνεννόηση , μέσα από διαδικασίες τις οποίες θα αναλάβει ο ΟΑΣ με την βοήθεια του Δήμου . Όλοι εξάλλου αναγνώρισαν ότι ΟΑΣ πρέπει να αναλάβει πιο ενεργό ρόλο σε όλη αυτή την προσπάθεια . Έχουν γίνει πράγματα , ημερίδες κλπ όμως πρέπει να συνεχιστεί και να ενταθεί η προσπάθεια >>
Ο Δήμαρχος Σητείας εξέφρασε την ικανοποίηση του για το αποτέλεσμα της συνάντησης εστιάζοντας επίσης στην πολυπληθή παρουσία όλων των εμπλεκομένων – Προέδρων Συνεταιρισμών , ιδιωτών τυποποιητών κλπ από όλη την επαρχία - , στην ενεργό συμμετοχή τους και τοποθέτηση τους .
<<Ο κόσμος έχει αγωνία , αντιλαμβάνονται όλοι ότι κάτι δεν γίνεται σωστά όσον αφορά το ΠΟΠ Σητεία , ότι δεν κεφαλαιοποιήσαμε την αξία του , ότι το προϊόν δεν έχει την υπεραξία που πρέπει . Υπάρχει η διάθεση συνεργασίας και μάλιστα ζητήθηκε με έμφαση να επαναλάβουμε ενημερωτικές συναντήσεις . Η επόμενη θα είναι χρονιά δράσεων και ανάδειξης του γεγονότος ότι η Σητεία είναι μία πόλη ελαιολάδου" , τόνισε.
Εισηγητές στην συνάντηση ήταν ο Πρόεδρος ΕΑΣ Σητείας κ Εμμανουήλ Μαυροματάκης ,ο Πρόεδρος Βιοκαλλιεργητών Σητείας κ Χαράλαμαπος Λεβαντάκης , ο Διευθύνων Σύμβουλος της <<Γαία Τρόφιμα ΑΒΕΕ >> , θεσμικός εκπρόσωπος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τυποποιήσεως Ελαιολάδου κ Άρης Κεφαλογιάννης και ο Πρόεδρος Συνδέσμου Εξαγωγέων Κρήτης κ Αλκιβιάδης Καλαμπόκης .
Τους παριστάμενους και τους εισηγητές καλωσόρισε κι ευχαρίστησε ο Δήμαρχος Σητείας κ Θοδωρής Πατεράκης ο οποίος δεν έκρυψε τον έντονο προβληματισμό του για την πορεία του ΠΟΠ Σητείας , για το γεγονός της μη αξιοποίησης του, αλλά και την κατάσταση που καταγράφεται σήμερα με την μειούμενη παραγωγή και τις επιπτώσεις αυτών για την Σητεία, της πρώτης περιοχής που απέκτησε το ΠΟΠ ελαιόλαδο με τις κατά το παρελθόν διαδικασίες της ΕΑΣ . <<Πρέπει να δούμε τι φταίει και τι μπορεί να κάνει ο καθένας για να ξεφύγουμε από αυτήν την κατάσταση . Ο Δήμος και ο ΟΑΣ έχουν την πρόθεση να βοηθήσουν με κάθε τρόπο στην κατεύθυνση αυτή >> τόνισε.
<<Η συνάντηση >> ανέφερε ο κ Μαυροματάκης <<πραγματοποιείται στο πλαίσιο μίας γενικότερης προσπάθειας που προγραμματίζεται για την διατήρηση , ανάδειξη , αξιοποίηση και διάθεση του ελαιολάδου της περιοχής με την αυστηρή έννοια του τυποποιημένου ποιοτικού προϊόντος .
Η ΕΑΣ Σητείας αντιλαμβανόμενη την αξία της αναγνώρισης ενός προϊόντος ως ΠΟΠ κι ανταποκρινόμενη στον ρόλο της ως δευτεροβάθμιος συνεταιρισμός , ήταν εκείνη που ως αιτούσα ομάδα προχώρησε νωρίς και πέτυχε την αναγνώριση του ελαιολάδου, που παράγεται στην επαρχία Σητείας ως ΠΟΠ με την ονομασία ‘’Σητεία Λασιθίου Κρήτης ‘’ σε εθνικό επίπεδο το 1993 και κατόπιν σε ευρωπαϊκό το 1998.
Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία , η παραγωγή , η επεξεργασία του προϊόντος πρέπει να πραγματοποιούνται στην οριοθετημένη γεωγραφική περιοχή της Σητείας . Η ΕΑΣ Σητεία έχει υποβάλλει αίτημα τροποποίησης στους αρμόδιους φορείς ώστε να γίνεται και η τυποποίηση ελαιολάδου μόνο στην περιοχή .
Το ΠΟΠ Σητείας είναι ένα από τα 103 προϊόντα με αναγνώριση κατατάσσοντας την Ελλάδα ως την πέμπτη χώρα της ΕΕ Τα 75 εξ αυτών είναι ΠΟΠ , τα 25 είναι ΠΓΕ με τα 30 να είναι ελαιόλαδα
Η διάκριση ενός προϊόντος ΠΟΠ αποτελεί ένα από τα πλέον χρήσιμα εργαλεία για τους παραγωγούς καθώς τα προϊόντα αυτά δεν επιδέχονται σύγκριση με αντίστοιχα ομοειδή αφού κατηγοριοποιούνται ως τελείως ξεχωριστά με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά λόγω των περιβαλλοντικών συνθηκών και των παραγωγικών διαδικασιών που ακολουθούνται από τον αγρό ως το ράφι και τα οποία τα καθιστούν μοναδικά διεθνώς .Δυστυχώς η περιοχή της Σητείας δεν έχει καταφέρει να επωφεληθεί ουσιαστικά από την προστιθέμενα αξία που μπορεί να αποφέρει στον αγροτικό κλάδο , παρά την διεθνή αναγνώριση και κατοχύρωση του προϊόντος της . Διέξοδος μοναδική στις διαμορφούμενες συνθήκες για τον παραγωγό και το προϊόν είναι η τυποποίηση του συνόλου της παραγωγής που εξασφαλίζει καλύτερες σταθερές τιμές με την προϋπόθεση φυσικά την ποιότητα . Στην κατεύθυνση αυτή ανέφερε ότι χρειάζεται η συνεργασία όλων των εμπλεκομένων της περιοχής >>
Ο κ Λεβαντάκης ακολούθως αναφέρθηκε στο ελαιόλαδο ως ένα πολύτιμο εθνικό προϊόν που πρέπει να διασφαλιστεί και να προωθηθεί με τον καλύτερο τρόπο . Στην κατεύθυνση αυτή απαιτείται αύξηση της παραγωγής , βελτίωση της ποιότητας του προϊόντος .
Στις παραχθείσες ποσότητες ΠΟΠ Σητείας τα τελευταία χρόνια σύμφωνα με τα στοιχεία παρατηρείται πτωτική τάση . Την ελαιοκομική περίοδο 2014-2015 η παραγωγή ήταν 14.400 τόνοι, την περίοδο 2015-2016 8.200 και την περίοδο 2016-2017 4.650.
Ο κ Λεβαντάκης στάθηκε στην ελαιόλαδου της Σητείας επισημαίνοντας ότι δεν είναι τυχαίο ότι περίπου 40 συσκευαστήρια σε όλη την Ελλάδα ζητούν να εμφιαλώσουν το ελαιόλαδο της Σητείας το οποίο ακόμα και σε μέτριες ή κακές χρονιές διατηρεί μία πολύ καλή γεύση διότι φέρει τα μοναδικά ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του
<<Η ισορροπία , η ευχάριστη επίγευση , η ζωντάνια , η φρεσκάδα του , τα χαρακτηριστικά της κορονέικης ελιάς το καθιστούν αποδεκτό από όλους τους καταναλωτές . Δεν είναι τυχαίο ότι το ΠΟΠ Σητείας παράγεται μόνο στην τέως επαρχία Σητείας βάση της νομοθετικής κατοχύρωσης που έχει γίνει . Ωστόσο συσκευάζεται σε συσκευαστήρια ανά την Ελλάδα και εξάγεται χύμα σε αρκετές ποσότητες στο εξωτερικό όπως την Ιταλία >>
Ο κ Κεφαλογιάννης εξήγησε την παρουσία του στην συνάντηση , η καταγωγή του κατά το ήμισυ είναι από την Σφάκα και η <<Γαία >> ήταν η πρώτη εταιρία στην Ελλάδα που λάνσαρε το ΠΟΠ Σητεία στο εξωτερικό το 2001 ως το κορυφαίο ποιοτικά ελαιόλαδο στον κόσμο στο πλαίσιο της συνεργασίας που είχε τότε με την ΕΑΣ η οποία διεκόπη το 2006.
Προχώρησε σε μία σύντομη και περιεκτική αναδρομή της πορείας του Σητειακού ελαιολάδου από το 2001 και 2002 που βρέθηκε στην κορυφή έχοντας κερδίσει δύο απανωτές χρονιές το βραβείο <> και κατέληξε στο σήμερα και στην απογοητευτική κατάσταση <<Κανείς παραγωγός>> υπογράμμισε << δεν έλαβε την προστιθέμενη αξία όλης αυτής της προσπάθειας και πρέπει να επισημανθούν τα λάθη που έγιναν και να δοθεί διέξοδος μέσα από έναν άλλο δρόμο . Το να κτίσεις το επώνυμο προϊόν με την υπεραξία του απαιτεί πολύ χρόνο και είναι πολύ δύσκολο , αλλά είναι μονόδρομος >> τόνισε
Ο κ Καλαμπόκης επίσης εστίασε στα λάθη που έχουν γίνει διαχρονικά , στην διαμορφούμενη κατάσταση και κατέθεσε προτάσεις για να αντιστραφεί η εικόνα .
Ο τίτλος τιμής ΠΟΠ ενός προϊόντος είναι ένα σημαντικό εργαλείο για τους παραγωγούς , κυρίως βέβαια για χώρες της ΕΕ . Το ΠΟΠ Σητείας ξεκίνησε δυναμικά με ένα καλό στρατηγικό σχεδιασμό όμως στην πορεία σημειώθηκαν λάθη , υπήρξε εφησυχασμός με αποτέλεσμα σταδιακά να κατακρημνιστούν οι εξαγωγές και να ακολουθήσει πτώση του προϊόντος . Λόγοι που αυτό έγινε , είναι μεταξύ άλλων η έλλειψη εκπαίδευσης των παραγωγών (ορθές γεωργικές πρακτικές κλπ ), έλλειψη ορθής τιμολογιακής πολιτικής που είχε ως αποτέλεσμα το περιορισμένο δίκτυο διανομής , το μονοθεματικό προσανατολισμό πελατών , η έλλειψη marketing κι άλλα . Θα πρέπει να γίνουν κατανοητά τα λάθη του παρελθόντος και με συλλογική προσπάθεια να καλυφθεί η διαφορά . Μεταξύ των προτάσεων του κ Καλαμπόκη συγκαταλέγεται η κρητική διατροφή ως άυλη πολιτιστική κληρονομιά από την UNESCO , η ανακήρυξη του 2018 ως έτους ελαιολάδου με απαρχή την πόλη της Σητείας , η διοργάνωση διεθνούς επιστημονικού συνεδρίου , η ανάδειξη του ελαιολάδου , η δημιουργία των δρόμων της ελιάς , η ανάδειξη περιοχών πόλεων ΠΟΠ , η πραγματοποίηση γιορτής ελαιολάδου στη Σητεία .
Ακολούθησε συζήτηση που διήρκησε μέχρι αργά το βράδυ. Οι συμμετέχοντες εξέφρασαν τους προβληματισμούς τους , αλλά και συμφώνησαν στο ότι απαιτείται ενεργοποίηση για να αλλάξουν τα δεδομένα στην ανάπτυξη του ελαιολάδου ΠΟΠ Σητείας