Το Φθινόπωρο είναι η εποχή που εκτος απο τον Δάκο, υπάρχει κίνδυνος προσβολών και απο άλλες ασθένειες στην Ελιά. Αυτο βέβαια συμβαίνει όταν το Φθινόπωρο, ως συνηθως, συνοδεύεται και απο κάποιες βροχές οι οποίες απο την μια πλευρά ειναι ωφέλιμες γιατι ευνοούν την ανάπτυξη του ελαιοκάρπου και τον σχηματισμό λαδιού, απο την αλλη όμως ευνοούν και τις προσβολές του Δάκου και την ανάπτυξη διαφόρων ασθενειών.
Επομενως, οταν, εάν και όπου έλθουν οι πολυπόθητες βροχοπτώσεις, καλό είναι να προσεχθούν ιδιαιτερα και οι προσβολές του Δάκου, αλλα και οι αλλες ασθένειες όπως το Κυκλοκόνιο, η Κερκόσπορα, η Καρκίνωση, η Καπνιά και οι Λειχήνες που ενδεχεται να προσβαλλουν τα ελαιοδεντρα.
Και σε οτι αφορά τον Δάκο αρμόδιες είναι οι ΔΑΟΚ καθε περιοχής που διενεργούν συλλογικά δολωματικούς ψεκασμούς και παράλληλα δίδουν οδηγίες, οταν ειναι αναγκαίο για γενικούς ψεκασμούς " κάλυψης" απο τους ίδιους τους παραγωγούς.
Σε οτι αφορά τις άλλες ασθένειες, καίτοι μικρότερης σημασίας από τον Δάκο, υπό ειδικές συνθηκες μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα. Επομένως καλό είναι, ιδιαίτερα οταν αρχίσουν οι βροχές και οι θερμοκρασίες πέσουν, να προσεχθούν και αυτές.
Οι ασθένειες αυτές και η αντιμετωπισή τους, οπως αναφέρονται στο Δελτίο της 23-09-2016 του Κέντρου Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού Ελέγχου Κρητης, έχουν ως εξης:
Κυκλοκόνιο (Spi locaea oleaginea)
Ασθένεια που προσβάλει κυρίως τα φύλλα και επιφέρει πρόωρη φυλλόπτωση και εξασθένιση των δέντρων. Θερμοκρασίες 16-20 οC και βροχερός ή υγρός καιρός ευνοούν νέες μολύνσεις που εκδηλώνονται με την εμφάνιση χαρακτηριστικών κυκλικών κηλίδων «μάτια παγωνιού» στην επάνω επιφάνεια των φύλλων. Μολύνσεις γίνονται κυρίως το φθινόπωρο αλλά και την άνοιξη.
Οδηγίες: Ευπαθείς ποικιλίες: Θρουμπολιά, Καλαμών, Άμφισσας, Τσουνάτη.
Η Κορωνέϊκη (ψιλολιά) είναι περισσότερο ανθεκτική.
− Αραιή φύτευση και κατάλληλο κλάδεμα εξασφαλίζουν σωστό αερισμό και φωτισμό και περιορίζουν την ασθένεια.
− Συστήνεται με την έναρξη των βροχών, προληπτικός ψεκασμός με εγκεκριμένα μυκητοκτόνα σε ελαιόδεντρα που βρίσκονται σε περιοχές με υψηλή σχετική υγρασία.
Κερκόσπορα (Pseudocercospora cladospor ioides):
Μυκητολογική ασθένεια που μαζί με το κυκλοκόνιο προκάλεσαν φέτος σημαντικά προβλήματα πρόωρης φυλλόπτωσης σε αρκετές περιοχές. Οι μολύνσεις από το μύκητα συχνά συνυπάρχουν με προσβολές στα φύλλα από τα ακάρεα Eriophyidae.
Αρχικά εμφανίζονται περιοχές σκούρου χρώματος στην κάτω επιφάνεια των φύλλων που συγχέονται με την καπνιά. Στην επάνω επιφάνεια παρατηρούνται χλωρωτικές ή κίτρινες κηλίδες που αργότερα νεκρώνονται και τα φύλλα πέφτουν κυρίως την άνοιξη και το καλοκαίρι. Στους άωρους καρπούς προκαλεί καστανές κηλίδες, ελαφρά βυθισμένες ενώ στους ώριμους η συνένωση των γειτονικών κηλίδων προκαλεί σήψη.
Οδηγίες:
− Για την προστασία των ελαιοδέντρων από φθινοπωρινές προσβολές συστήνεται άμεσα ̟ρολη̟τικός ψεκασμός με χαλκούχα μυκητοκτόνα που έχουν ταυτόχρονη δράση και για το κυκλοκόνιο.
− Μεγαλύτερη ανάγκη προστασίας έχουν οι ελαιώνες που βρίσκονται σε υγρές περιοχές ή πεδινές περιοχές με ανεπαρκή αερισμό όπως και ελαιώνες πυκνής φύτευσης.
Σύσταση:
Κατά τις εφαρμογές των μυκητοκτόνων να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη συνιστώμενη δόση και στην αναμονή μεταξύ τελευταίας επέμβασης και συγκομιδής ώστε να αποφευχθούν υπολείμματα των φυτοπροστατευτικών στο ελαιόλαδο.
Καρκινωση(Pseudomonas savastanoi)
Ασθένεια που οφείλεται σε βακτήριο και εκδηλώνεται με το σχηματισμό εξογκωμάτων (καρκινώματα) στα κλαδιά, στους μεγάλους κλάδους, στον κορμό και σπανιότερα στα φύλλα.
Τα δέντρα μολύνονται μέσω πληγών που δημιουργούνται συνήθως από ̟παγετό, χαλάζι ή δυνατό άνεμο ή μετά από ράβδισμα κατά τη συγκομιδή ή στο κλάδεμα εφόσον επικρατεί υγρός ή βροχερός καιρός.
Η ποικιλία Κορωνέϊκη είναι πολύ ευαίσθητη στο βακτήριο.
Οδηγίες:
Η καρκίνωση αντιμετωπίζεται με προληπτικά μέτρα:
− Αποφεύγετε ράβδισμα και κλάδεμα των δέντρων με βροχερό καιρό.
− Αμέσως μετά από ράβδισμα, κλάδεμα, παγετό ή χαλάζι να γίνεται προλη̟τικός ψεκασμός με εγκεκριμένο χαλκούχο σκεύασμα.
− Αφαίρεση, απομάκρυνση και καταστροφή των προσβεβλημένων κλαδιών κατά τη διάρκεια ξηρών περιόδων προς αποφυγή νέων μολύνσεων. Τα εργαλεία κλαδέματος να απολυμαίνονται συστηματικά με εμβάπτιση σε διάλυμα οινοπνεύματος ή χλωρίνης 5%.
− Στη σύσταση νέου ελαιώνα αποφεύγετε την πυκνή φύτευση και χρησιμοποιείτε δενδρύλλια απαλλαγμένα από την ασθένεια.
Καπνιά (Capnodium olaeoprhi lum)
Είναι μύκητας που αναπτύσσεται στις μελιτώδεις εκκρίσεις των κοκκοειδών και ιδιαίτερα του λεκανίου. Φύλλα και κλαδιά καλύπτονται από μια λεπτή μαύρη στρώση του μύκητα που δυσχεραίνει τις φυσιολογικές λειτουργίες του δέντρου, με αποτέλεσμα την εξασθένιση του.
Ευνοείται σε υγρές περιοχές και σε ελαιώνες με πυκνή βλάστηση.
Οδηγίες:
− Η καταπολέμηση των κοκκοειδών την κατάλληλη εποχή αλλά και το σωστό κλάδεμα για καλό φωτισμό και αερισμό του εσωτερικού των δέντρων βοηθούν στην αντιμετώπιση της καπνιάς.
− Συνιστάται μετά τη συγκομιδή μια επέμβαση με χαλκούχο σκεύασμα.
Λειχήνες
Οι λειχήνες αναπτύσσονται σε περιοχές με υψηλή υγρασία. Καλύπτουν κορμούς και κλάδους με μια λεπτή κιτρινοπράσινη στρώση. Όπου υπάρχει ανάγκη αντιμετώπισης, συστήνονται για την αποκόλληση των λειχήνων ψεκασμοί των κορμών και των κλάδων με χαλκούχα σκευάσματα κατά τη διάρκεια του χειμώνα.