Πρώτη η Ισπανία και …τέταρτη η Ελλάδα!
Στον φετινό διαγωνισμό της Νέας Υόρκης που πραγματοποιήθηκε στις 13-15 Απριλίου 2015 συμμετείχαν 671 ετικέτες από 25 ελαιοπαραγωγικές χώρες και η αξιολόγηση έγινε από 15 Γευσιγνώστες που προέρχονταν από 10 ελαιοπαραγωγικές χώρες.
Τα αποτελέσματα ανακοινώθηκαν στις 15 Απριλίου 2015 από τον πρόεδρο του NYIOOC, Curtis Cord και τα βραβεία στους νικητές απονεμήθηκαν από τους Panel leaders του διαγωνισμού μεταξύ των όποιων ήταν και η Ελευθερία Γερμανάκη Μέλος του ΔΣ του ΣΕΔΗΚ και οι Giuseppe Di Lecce από Ιταλία και Brígida Jiménez Herrera απο Ισπανία. κατηγορίες του διαγωνισμού ήταν συνολικά 24 και για κάθε μία από αυτές διακρίθηκε ένα κορυφαίο ελαιόλαδο που πηρέ χρυσό βραβείο με βαθμολογία από 85 και πάνω το οποιο πηρέ μια επιπλέον ειδικότερη διάκριση «Καλύτερο στην κατηγορία του» (“Best in Class”).
Τα βραβεία της Ελλάδας και της Κρήτης
Η Ελλάδα, όπως φαίνεται στον πινάκα 1 που συντάχτηκε με επεξεργασία στοιχείων που μας έδωσε η κ. Γερμανάκη, είχε την πρωτιά σε συμμετοχές με 168 ετικέτες τα Βραβεία όμως που απέσπασε, δυστυχώς δεν ήταν ανάλογα.
Συνολικά η Ελλάδα κέρδισε 19 Χρυσά και 16 Αργυρά αλλά το ποσοστό τους σε σχέση με τις συμμετοχές της ήταν μόλις 21% ίδιο περιπου με της Τουρκίας και αρκετά χαμηλότερο απο εκείνο της Ισπανίας, Ιταλίας, ΗΠΑ, Πορτογαλίας, Αυστραλίας και Κροατίας που κυμάνθηκε απο 40-78%.
Βέβαια σε ότι αφορά τον αριθμό των βραβείων η Ελλάδα ήρθε 4η στα Χρυσά και 3η στα Αργυρά αλλά στα Καλύτερα κατά κατηγορία (Best of Class) που είναι ο υψηλότερος δείκτης κατατάχτηκε στους ουραγούς αφού δεν έλαβε κανένα!
Απο τα 19 Ελληνικά ελαιόλαδα που κέρδισαν χρυσά βραβεία (Πιν.2) τέσσερα μονό προέρχονταν απο την Κρήτη, αριθμός όχι και τόσο ικανοποιητικός σε σχέση και τα δεδομένα της παραγωγής (40% της Ελληνικής) και της ποιότητας (άνω του 95% με οξύτητα κάτω του 0,4%). Τα ελαιόλαδα αυτά είχαν τις ετικέτες Charisma (Κτήμα, Βασιλάκης, Μεραμπελλο), Tsounati (Kardiafood, Ρέθυμνο), Oleum Crete ( Αφοι Κυδωνάκη, Μεσσαρά) και Ziros eleolado Sitias (Μπέης Βασίλης, Σητεία).
Διεθνείς και Ελληνικοί προβληματισμοί
Οπωσδήποτε ο διαγωνισμός της Νέας Υόρκης έχει μεγάλη σημασία για την προβολη του εξτρα παρθένου ελαιολαδου στις ΗΠΑ που είναι η μεγαλύτερη εισαγωγική χώρα αγορά ελαιολαδου στον κόσμο και παράλληλα έχει βιοτικό επίπεδο που επιτρέπει αισιόδοξες προβλέψεις για ακόμη μεγαλύτερη αύξηση της κατανάλωσης στο μέλλον.
Μόνο ανησυχητικό σημείο των αυξανόμενων εισαγωγών ελαιολαδου στις ΗΠΑ που έφτασαν στους 312 χιλ. τόνους το 2013/14, είναι η συνεχής στροφή τους απο το τυποποιημένο στο χύμα. Το ποσοστό των εισαγωγών σε χύμα απο 20% που ήταν περιπου το 2000, έφρασε σε 42% το 2014, πράγμα που δείχνει ότι οι Επιχειρησεις των ΗΠΑ στοχεύουν να καρπωθούν και την υπεραξία του τυποποιημένου.
Ωστόσο οι διαγωνισμοί ποιότητας ελαιολαδου, που παρουσιάζουν τελευταία μια σημαντική ανοδική αύξηση σε όλες τις παραγωγούς αλλά και καταναλώτριες χώρες με οργανωτές πάσης φύσεως κρατικούς και ιδιωτικούς φορεις, δείχνουν τελευταία σημάδια υποβάθμισης της αξιοπιστίας τους, τα οποια προκαλούν ποικίλα σχόλια και αντιδράσεις.
Ενδεικτικά αναφέρουμε τα σχόλια που διατυπωθήκαν απο την Ισπανική ιστοσελίδα Olimerca λιγο μετά τον Διαγωνισμό της Νέας Υόρκης του 2013 όποτε η Ισπανία έλαβε μονό 53 Βραβεία και υποσκελίστηκε απο την Ιταλία που έλαβε 83!
Τα σχόλια αυτά καίτοι δεν αναφέρονταν ονομαστικά στον διαγωνισμό της Νέας Υόρκης, επεσήμαιναν διάφορα τρωτά των διαγωνισμών τυποποιημένων ελαιόλαδων, που δημοσιεύτηκαν στην ιστοσελίδα του ΣΕΔΗΚ (βλέπε www.sedik.gr αρχείο 22.5.13) τα οποια πράγματι αξίζει να προσεχθούν.
Βέβαια επίκεντρο των σχολίων ήταν το θέμα ότι οι πλείστοι απο τους Οργανωτές τέτοιων διαγωνισμών έχουν καθαρά επιχειρηματικούς σκοπούς και ενδιαφέρονται για τις εισπράξεις απο τις συμμετοχές και ελάχιστα η καθόλου για την ανάδειξη της πραγματικά καλής ποιότητας του ελαιολαδου.
Όμως βασική επισήμανση ήταν το ότι η αξιολόγηση μόλις 2- 3 εμφιαλωμένων δειγμάτων του ½ λίτρου που επιλέγονται και στέλνονται απο τους συμμετέχοντες δεν μπορεί να είναι αντιπροσωπευτικά του συνόλου των αποθεμάτων της παρτίδας που εκπροσωπεί η ετικέτα γιατί το περιεχομένου τους μπορεί να έχει επιλεγεί απο μια πολύ μικρή δική τους η ξένη ποσότητα.
Επομένως, όπως παρατηρούν και αρκετοί Έλληνες τυποποίησες, σωστό θα ήταν οι διαγωνισμοί τυποποιημένου να γίνονται με τυχαία δείγματα που θα λαμβάνονται απο τους ίδιους τους οργανωτές από τα ράφια Super Marker, έστω και αν αυτό, όπως αναγνωρίζουν, θα έχει μεγάλο κόστος και αρκετές δυσκολίες.
Παράλληλα επισημαίνεται απο πολλούς ειδικούς ότι η οργανοληπτική αξιολόγηση απο μονή της, δεν είναι αρκετή, γιατί δεν μπορεί να ανιχνεύσει τυχόν αναμίξεις με υποδεέστερα η και ραφινάρισμα ελαιολαδα και προτείνεται η αξιολόγηση να περιλαμβάνει και πλήρη χημική ανάλυση.
Τέλος σε ότι αφόρα τις Ελληνικές συμμετοχές ο πολύ μεγάλος αριθμός (163) και ο χαμηλός βαθμός επιτυχίας τους (20%), σε συνδυασμό με το αναμφισβήτητα υψηλό ποιοτικό επίπεδο της χώρας (95% extrissimo) υποδηλώνει κάποια αντίφαση της οποίας τα αίτια πρεπει να αναζητηθούν.
Η αδυναμία σωστής σύνθεσης και επιλογής των διαγωνιζομένων παρτίδων ενδεχόμενα αποτελει μια απο τις αιτίες, η οποια μπορεί να αντιμετωπιστεί με κατάλληλη ενημέρωση των τυποποιόταν στην οποια μπορεί να βοηθήσουν και Φορεις όπως ο Σύλλογος τους , ο ΣΕΔΗΚ κ.α. Απο την άλλη πλευρά οι Ελληνικές επιχειρήσεις ελαιολάδου πρέπει να αφήσουν τις τυμπανοκρουσίες και να ασχοληθούν σοβαρά για την βελτίωση τους