Τα αποτελέσματα κλινικών δοκιμών, που δημοσιεύτηκαν στις αρχές του μήνα στο JAMA Internal Medicine, αποκάλυψαν ότι η μακρόχρονη εφαρμογή Μεσογειακής διατροφής με χρήση έξτρα παρθένου ελαιολάδου ή ξηρών καρπών βελτίωσε την γνωστική λειτουργία του εγκεφάλου σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας.

Αυτό προέκυψε απο τα ευρήματα μιας νέας έρευνας που βασίστηκε στην επαναλαμβανόμενη νευροψυχολογική αξιολόγηση των ατόμων που ακολούθησαν μια δίαιτα ελέγχου ή τη μεσογειακή διατροφή με την προσθήκη έξτρα παρθένου ελαιολάδου ή ξηρών καρπών για μια περίοδο τεσσάρων ετών.

Η έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε ένα μικρό επιμέρους δείγμα Ισπανών στο κέντρο North PREDIMED στη Βαρκελώνη, ξεκίνησε με 447 γνωστικά υγιή άτομα που είχαν Διαβήτη Τύπου 2 ή κινδύνευαν από καρδιαγγειακές νόσους το 2003. Ωστόσο μόνο 344 ολοκλήρωσαν τη μελέτη το 2009. Το αντικείμενο της μελέτης ήταν η διερεύνηση της επίδρασης της πλούσιας σε αντιοξειδωτικά μεσογειακής διατροφής στη γνωστική λειτουργία των υποκειμένων.

Τα υποκείμενα που συμμετείχαν υποβλήθηκαν τυχαία σε μια από τις τρεις διατροφές: μια μεσογειακή εμπλουτισμένη με ένα λίτρο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο την εβδομάδα, μια μεσογειακή με πρόσληψη 30 γρ. ανάμεικτων ξηρών καρπών- 15 γρ. καρύδια και από 7,5 γρ. αμύγδαλα και φουντούκια- ή τέλος μια δίαιτα ελέγχου με μειωμένη πρόσληψη λιπαρών.

Η γνωστική λειτουργία των υποκειμένων, με μέση ηλικία τα 67 χρόνια, αξιολογήθηκε μέσω διαφόρων νευροψυχολογικών τεστ που πραγματοποιήθηκαν στο ξεκίνημα της μελέτης για να παρέχουν δεδομένα αναφοράς , και επαναλήφθηκαν τέλος της μελέτης.

Τρεις γνωστικές συνθέσεις διαμορφώθηκαν από τα νευροψυχολογικά τεστ. Μια σύνθεση μνήμης (βασισμένη στο Rey Auditory Verbal Learning Test και το Welcher Memory Scale), μια μετωπική σύνθεση μέτρησης της προσοχής και της γνωστικής ευελιξίας και της βραχείας μνήμης και τέλος μια συνολική σύνθεση αξιολόγησης των αλλαγών που προέκυψαν στα νευρολογικά τέστ που πραγματοποιήθηκαν.

Στο τέλος της μελέτης, τα αποτελέσματα αποκάλυψαν ότι τα υποκείμενα και των δύο εκδοχών της μεσογειακής δατροφής παρουσίασαν βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας τους ενώ σε εκείνα της δίαιτας ελέγχου διαπιστώθηκε εξασθένιση της εν λόγω λειτουργίας.

Επιπλέον, οι ερευνητές βρήκαν ότι οι αλλαγές που παρατηρήθηκαν ήταν σταθερές σε όλα τα υποκείμενα ανεξάρτητα από παράγοντες φύλου, ηλικίας, κατανάλωση ενέργειας και άλλων μεταβλητών. Πιο συγκεκριμένα, τα αποτελέσματα έδειξαν μια σημαντική αύξηση στην σύνθεση της μνήμης στην ομάδα της μεσογειακής διατροφής με τους ξηρούς καρπούς, ενώ η ομάδα της μεσογειακής διατροφής με ελαιόλαδο βελτίωσε τη μετωπική και συνολική γνωστική σύνθεση. Σύμφωνα με τους συγγραφείς της μελέτης, η βελτίωση των γνωστικών συνθέσεων των υποκειμένων μπορεί να οφείλεται στην αυξημένη πρόσληψη αντιοξειδωτικών και αντιφλεγμονωδών παραγόντων που είναι έμφυτοι στη μεσογειακή διατροφή,.
Επίσης, οι πλούσιες σε φαινόλες ενώσεις στο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο και στους ξηρούς καρπούς μπορεί να προστατεύουν ενάντια στο νευροεκφυλισμό καθώς δρουν ως αντιοξειδωτικά, αυξάνουν τη ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο και τη σύνθεση των νευρώνων.

Παρά τα διάφορα μειονεκτήματα της, όπως το μικρό μέγεθος του δείγματος που επιστρατεύτηκε από μια ευρύτερη μελέτη με διαφορετικούς στόχους, τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι η μεσογειακή διατροφή με εμπλουτισμένη με ελαιόλαδο ή ξηρούς καρπούς προστάτευσε ενάντια στην εξασθένιση της γνωστικής λειτουργίας. Σε συνέντευξή του στο JAMA Network, o Emilo Ros, MD, PhD, ανώτατο συμβουλευτικό στέλεχος του τμήματος Ενδοκρινολογίας στο Hospital Clinic της Βαρκελώνης, δήλωσε: «Οι δύο τύποι μεσογειακής διατροφής εξουδετέρωσαν την εξασθένιση της γνωστικής λειτουργίας που εξαρτάται από τον παράγοντα της ηλικίας, το οποίο δε συνέβη με τη δίαιτα ελέγχου.»

Ο Ros τόνισε την σπουδαιότητα αυτής της μελέτης ως πρώτη κλινική δοκιμή και δήλωσε οτι μια παρέμβαση με μεσογειακή διατροφή εμπλουτισμένη με έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ή ξηρούς καρπούς στο προ-κλινικό στάδιο θα ήταν ωφέλιμη, πριν την έναρξη εξασθένισης της μνήμης και της εμφάνισης συμπτωμάτων καρδιοαγγειακών