Εισαγωγές έξτρα 82% από Ιταλία, Ισπανία 5% από Ελλάδα.
Γράφει ο Νίκος Μιχελάκης*
Σημαντικά αυξήθηκε η ζήτηση για βρώσιμα λάδια, γενικά, στην Αγγλία, κατά την διάρκεια της πανδημίας, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του γραφείου ΟΕΥ της Ελληνικής Πρεσβείας στο Λονδίνο, καθώς το κλείσιμο της οικονομίας και η τηλεργασία οδήγησαν στην διατροφή στο σπίτι και κατά συνέπεια στην παρασκευή και κατανάλωση γευμάτων που παρασκευαζόταν από τους ίδιους τους καταναλωτές.
Ωστόσο, οι περιορισμοί άρχισαν σταδιακά να αίρονται, οι λιανικές πωλήσεις λαδιών υποχώρησαν μεν από το υψηλό που παρατηρήθηκε στις αρχές του 2020, όταν οι Βρετανοί καταναλωτές κατέφυγαν σε αγορές πανικού, αλλά είναι υψηλότερες από το επίπεδο του 2019.
Οι αλλαγές δε, που συντελέστηκαν στη διάρκεια της πανδημίας, τόσο στις εργασιακές πρακτικές, όσο και στις διατροφικές συνήθειες, οδηγούν στην εκτίμηση ότι οι πωλήσεις βρώσιμων ελαίων στο Ηνωμένο Βασίλειο θα παραμείνουν σε υψηλότερο από το προ πανδημίας επίπεδο.
Ειδικά το ελαιόλαδο καταγράφει την μεγαλύτερη αύξηση πωλήσεων λιανικής. Σύμφωνα με στοιχεία της Nielsen, ο μέσος όρος πωλήσεων όλων των ειδών ελαιολάδου τέσσερις εβδομάδες πριν από την αιχμή του 2020 ανέρχονταν σε 12,2 εκ. λίρες, ενώ τις τέσσερις εβδομάδες που έληγαν στις 4/12/21, ο μέσος όρος αυτός ήταν 14,8 εκ., παρουσιάζοντας αύξηση 20,9%, που είναι και η μεγαλύτερη σε σχέση με άλλα λάδια.
Από τις υποκατηγορίες του ελαιολάδου, μεγαλύτερη αύξηση σε σχέση με το επίπεδο πριν την κορύφωση των πωλήσεων του 2020, καταγράφεται για το αρωματισμένο ελαιόλαδο (εμπλουτισμένο ελαιόλαδο με γεύσεις κυρίως αρωματικών βοτάνων, τρούφας κ.α., +37,8%), ενώ ακολουθούν εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο (+22,8%), απλό ελαιόλαδο (+21,7%) και ελαφρύ ελαιόλαδο (+5,4%).
Αξία λιανικών πωλήσεων τεσσάρων εβδομάδων ανά κατηγορία ελαίου, εκ. λίρες
|
Μέσος όρος πριν την αιχμή του 2020 |
Μέσος όρος μετά την αιχμή του 2020 |
Μεταβολή | |
| Μαγειρικό λάδι | 26,63 | 30,53 | 14,6% |
| Ελαιόλαδο | 12,22 | 14,77 | 20,9% |
| Ηλιέλαιο | 5,82 | 6,49 | 11,5% |
| Σπορέλαιο | 2,75 | 2,97 | 8,3% |
| Κραμβέλαιο | 3,03 | 3,15 | 4,0% |
| Ειδικά λάδια | 1,53 | 1,84 | 19,9% |
| Καλαμποκέλαιο | 0,14 | 0,13 | -6,6% |
Πηγή: The Grocer 22/1/2022
Φαίνεται πάντως, πως αυτή η επιπλέον ζήτηση για εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο το 2021 καλύφθηκε κατά βάση από την Ισπανία και από μη ελαιοπαραγωγικές χώρες (Βέλγιο, Γερμανία και Ολλανδία), με την αξία των ελληνικών εξαγωγών να ξεπερνά κατά τι αυτήν του 2020.
Εισαγωγές εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου στο Ηνωμένο Βασίλειο, λίρες
|
Κωδικός Σ.Ο. 1509 10 20 |
2019 | 2020 | 2021 |
Μερίδιο 2021 |
| Ιταλία | 35.585.504 | 39.169.164 | 39.554.128 | 45% |
| Ισπανία | 29.343.241 | 27.460.169 | 33.179.153 | 38% |
| Ελλάδα | 3.265.427 | 4.253.196 | 4.614.601 | 5% |
| Βέλγιο | 51.668 | 35.246 | 3.249.949 | 4% |
| Γερμανία | 2.054.431 | 1.222.036 | 3.000.940 | 3% |
| Ολλανδία | 376.445 | 551.515 | 1.674.501 | 2% |
| Γαλλία | 191.109 | 219.989 | 1.548.314 | 2% |
| Λοιποί | 1.527.379 | 2.980.278 | 1.354.440 | 2% |
| Σύνολο | 72.395.204 | 75.891.593 | 88.176.026 |
Πηγή: HM Revenue and Customs. Επεξεργασία στοιχείων: Γραφείο ΟΕΥ Λονδίνου
Στην περίπτωση δε του απλού παρθένου ελαιολάδου, οι ελληνικές εξαγωγές το 2021 υποχώρησαν σε επίπεδο χαμηλότερο από αυτό του 2019. Η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει ότι η αύξηση του 2020 ήταν συγκυριακή και οφειλόμενη σε εισαγωγές που έγιναν για να αντιμετωπισθεί η αιφνίδια έλλειψη προϊόντων, όχι απαραίτητα ελληνικών, αλλά οι Έλληνες προμηθευτές βρέθηκαν σε πλεονεκτική θέση λόγω άμεσης διαθεσιμότητας. Με την ομαλοποίηση της τροφοδοσίας, χάθηκε και η δυναμική που δημιουργήθηκε στις συγκεκριμένες ιδιαίτερες συνθήκες.
Εισαγωγές παρθένου ελαιολάδου στο Ηνωμένο Βασίλειο, λίρες
|
Κωδικός Σ.Ο. 1509 10 80 |
2019 | 2020 | 2021 |
Μερίδιο 2021 |
| Ισπανία | 27.862.976 | 27.813.009 | 3.943.272 | 70% |
| Ιταλία | 3.722.264 | 2.882.768 | 401.530 | 7% |
| Ελλάδα | 658.483 | 1.392.144 | 327.388 | 6% |
| Μαρόκο | 115.606 | 277.240 | 224.417 | 4% |
| Τυνησία | 156.362 | 3% | ||
| Γερμανία | 2.278.019 | 1.834.974 | 155.705 | 3% |
| Ιρλανδία | 47.526 | 108.001 | 98.357 | 2% |
| Τουρκία | 3.342 | 40.308 | 80.771 | 1% |
| Βέλγιο | 3.035.661 | 1.661.854 | 75.081 | 1% |
| Ολλανδία | 134.355 | 77.897 | 59.283 | 1% |
| Πορτογαλία | 26.567 | 39.852 | 27.965 | 0% |
| Γαλλία | 3.997.708 | 2.259.209 | 25.328 | 0% |
| Λοιποί | 5.347 | 86.923 | 35.017 | 1% |
| Σύνολο | 41.887.854 | 38.474.179 | 5.610.476 |
Πηγή: HM Revenue and Customs. Επεξεργασία στοιχείων: Γραφείο ΟΕΥ Λονδίνου
Η μείωση των βρετανικών εισαγωγών παρθένου ελαιολάδου το 2021 πάντως, είναι συνολική και κατακόρυφη. Με τη μέση τιμή της κατηγορίας ανά χώρα πολύ κοντά ή και ακριβότερη από την αντίστοιχη για το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο, κατά πάσα πιθανότητα ένα μέρος των εισαγωγών υποκαταστάθηκε από αυτές του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου ή και άλλων ελαίων.
Το 2021 χαρακτηρίστηκε ακόμα από την αύξηση του κόστους συσκευασίας και μεταφορικών σε όλες τις κατηγορίες ελαίων, η οποία πέρασε τελικά στους καταναλωτές. Η τάση αναμένεται να συνεχιστεί και το 2022 και επειδή η αύξηση αυτή βαρύνει (ως σταθερό ποσό) αναλογικά περισσότερο τα φθηνότερα σπορέλαια, αναμένεται να οδηγήσει σε περαιτέρω μείωση της διαφοράς τιμής μεταξύ αυτών (συμπεριλαμβανομένου του κραμβέλαιου) και του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου, ωθώντας έτσι τις πωλήσεις του τελευταίου. Και το κόστος των πρώτων υλών αυξήθηκε το 2021, ιδίως δε της ανταγωνιστικής προς το ελαιόλαδο ελαιοκράμβης, η μειωμένη παραγωγή της οποίας οδήγησε σε αύξηση της τιμής πώλησής της κατά 80% περίπου, με ανάλογες συνέπειες στην τιμή λιανικής.
Ελαιόλαδα ΠΟΠ και οργανικά ελαιόλαδα θεωρούνται ανερχόμενες υποκατηγορίες για το 2022, όπως και τα εμπλουτισμένα εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα με γεύσεις από φυσικές ουσίες, καθώς ανταποκρίνονται στην τάση μεταφοράς στο σπίτι της απόλαυσης που προσφέρει η έξοδος στο εστιατόριο. Οι υποκατηγορίες αυτές προσφέρονται για την τοποθέτηση στην αγορά σχετικά ακριβότερων προϊόντων (primiumisation).
H πανδημία ενίσχυσε την αντίληψη των καταναλωτών ότι το ελαιόλαδο αποτελεί υγιεινό τρόφιμο και αυτή του η ιδιότητα θα πρέπει να εξακολουθήσει να προβάλλεται, ώστε να αξιοποιηθεί η δυναμική που δημιουργήθηκε. Ομοίως, θα πρέπει να τονίζεται η άρρηκτη σχέση του με τη χορτοφαγική διατροφή (vegan). Προέλευση, ιχνηλασιμότητα και βιωσιμότητα, εξακολουθούν να αποτελούν σημαντικά σημεία του προωθητικού μηνύματος των επιχειρήσεων στη βρετανική αγορά. Η μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των παραγωγών με την υιοθέτηση μεθόδων αειφόρου καλλιέργειας και συσκευασίας (π.χ. χρήση συσκευασιών με περισσότερη ανακυκλωμένη πρώτη ύλη) θα εξακολουθήσει να αποτελεί ζητούμενο από τους Βρετανούς καταναλωτές και οι επιχειρήσεις καλούνται να ανταποκριθούν σε αυτή την τάση.
Η διαφήμιση περιλαμβάνεται πάντα στα σχέδια των μεγάλων επιχειρήσεων. Για παράδειγμα, το Filippo Berio, ιταλικής προέλευσης, που κατέχει κορυφαία θέση μεταξύ των επώνυμων ελαιολάδων, έχει προγραμματίσει τηλεοπτική καμπάνια την άνοιξη και τα Χριστούγεννα, η οποία θα υποστηριχθεί από αντίστοιχες διαφημίσεις στον κλαδικό τύπο για τα τρόφιμα (foodie magazines), στα ένθετα εφημερίδων του Σαββατοκύριακου και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Θα πραγματοποιηθούν ακόμα δράσεις βιωματικών εμπειριών που θα στοχεύουν στην ενίσχυση της αφοσίωσης των καταναλωτών στη συγκεκριμένη επωνυμία. Το προωθητικό μήνυμα της εταιρείας θα κινείται γύρω από τις ευεργετικές ιδιότητες του προϊόντος στην υγεία και την καταλληλότητά του για ποικιλία χρήσεων, ενώ θα δίνει προτάσεις για την έμπνευση νέων συνταγών.
==========
*Ο Νίκος Μιχελάκης, είναι Δρ. Γεωπόνος, πρώην Δ/ντής του Ινστιτούτου Ελιάς Χανίων και Επιστ. Σύμβουλος του ΣΕΔΗΚ. Τα άρθρα του εκφράζουν προσωπικές απόψεις και δεν απηχούν κατά ανάγκη τις απόψεις του ΣΕΔΗΚ. Μπορούν να αναδημοσιευτούν μόνο μετά άδεια του (Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.">nmixel@otenet.gr)
