Προτάσεις ΣΕΔΗΚ προς Περιφέρεια
Προσπάθειες του ΣΕΔΗΚ για τα Μνημειακά - Συνάντηση με τον Περιφερειάρχη -Ανακηρυγμένα Μνημειακά.
    Η Επιτροπή Αξιολόγησης Μνημειακών ελαιοδέντρων που έχει συγκροτήσει ο ΣΕΔΗΚ συναντήθηκε σήμερα με Εκπροσώπους Δημων στους οποίους έχουν ήδη ανακηρυχθεί ελαιόδεντρα ως Μνημειακά.
sinantisi-mnimeiaka-elaioΣτόχος της συνάντησης ηταν η συζήτηση των προτάσεων τις οποίες έχει υποβάλλει ο ΣΕΔΗΚ προσφατα στην Περιφέρεια Κρήτης για την ανάδειξη και ανάπλαση των ελαιοδέντρων τα οποία έχουν ήδη ανακηρυχθεί ως Μνημειακά και ο σχεδιασμός ενεργειών για την υποστήριξη τους.

Στα πλαίσια της συνάντησης, μετά την ανάλυση των προτάσεων του ΣΕΔΗΚ προς την Περιφέρεια,  τα παρευρισκόμενα Μέλη της Επιτροπής Μνημειακών  διετύπωσαν την άποψη ότι οι προτάσεις του ΣΕΔΗΚ βρίσκονται προς την σωστή κατεύθυνση και ότι η Περιφέρεια πρέπει να τις υιοθετήσει. Στόχος πρεπει  να είναι  να  συνεχιστούν και ολοκληρωθούν οι προσπάθειες που χρόνια τώρα καταβάλλει ο ΣΕΔΗΚ και  αξιοποιηθεί η εμπειρία  που βημα-βημα αποκτήθηκε  στα πλαίσια του ΣΕΔΗΚ οχι μόνο για τα ίδια τα δέντρα αλλά και τους ανθρώπους και φορείς που σχετίζονται με αυτά.  Η διάθεση προσφοράς και συνεργασίας και άλλων φορέων στην όλη προσπάθεια οπωσδήποτε  είναι επιθυμητή εφόσον βέβαια  ειναι συμπληρωματική και συμβάλλει στην  ολοκλήρωση του έργου που έχει παραχθεί.
mnimiaki-kavousi.jpgΑπό την πλευρά των εκπροσώπων των Δήμων Σελίνου, Πλατανιά, Κισάμου, Αποκορώνου, Ρεθύμνου και Αμαρίου που παραβρέθηκαν, διατυπώθηκε η άποψη ότι το έργο που έχει αρχίσει  απο τον  ΣΕΔΗΚ για τα Μνημειακά, πρέπει να  ολοκληρωθεί  απο αυτόν σε  συνεργασία με τους Δήμους. 
 Οι Δήμοι μπορούν και πρέπει να συμβάλλουν στην εξασφάλιση των ιδιοκτησιακών προϋποθέσεων, στις κατασκευαστικές εργασίες αλλά και  την υποστήριξη της διαφύλαξης,   προβολής και επισκεψιμότητας των δένδρων που θα αναπλαστούν.
      Τέλος από την πλευρά του ο Αντιπεριφερειάρχης κ. Καλογερής ο οποίος παραβρέθηκε στην συνάντηση, δήλωσε ότι η προσπάθεια του ΣΕΔΗΚ είναι πολύ αξιόλογη γιατι γίνεται μεθοδικά και μελετημένα απο  ειδικούς επιστήμονες  και κυρίως με γνώση και  συνέναιση των ιδιοκτητών των δέντρων. Ετσι εκτιμάται  βάσιμα οτι  θα  συμβάλλει στους σωστους στοχους που εχουν τεθεί για την προστασία της πατρογονικής μας κληρονομιάς, την ανάπτυξη του τουρισμού στην ενδοχώρα  και την προβολη του ελαιολάδου.
Επομένως οι προτάσεις του ΣΕΔΗΚ θα εξεταστούν με θετικό πνεύμα και θα υποστηριχτούν χρηματοδοτικά στα πλαίσια των δυνατοτήτων της Περιφέρειας. 
         
                    ΟΙ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΤΟΥ ΣΕΔΗΚ  ΓΙΑ ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑΚΑ 
     Ο ΣΕΔΗΚ όπως είναι γνωστό, από την ίδρυση του (2002) είχε περιλάβε μεταξύ των στόχων του Καταστατικού του την επισήμανση, ανάδειξη των Μνημειακών Ελαιοδέντρων της Κρήτης σαν στοιχείων της πατρογονικής μας κληρονομιάς.
Στα πλαίσια της υλοποίησης του στόχου αυτού ο ΣΕΔΗΚ έχει καταβάλλει μέχρι σήμερα αρκετές προσπάθειες και έχει προχωρήσει στην επισήμανση, καταγραφή και  ανακήρυξη  25 ελαιοδέντρων ως Μνημειακών. mnimeiakes-amariou.jpgΤα ελαιόδεντρα αυτα  επιλέχτηκαν απο  Διεπιστημονική Επιτροπή  του ΣΕΔΗΚ   με  ειδικες  διαδικασίες  και αξιολόγηση  ειδικών κριτηρίων   μεσα απο 75 συνολικά δεντρα  που προτάθηκαν απο Δήμους, Φορείς και Ιδιώτες.
Απο αυτά  σε πρώτη φάση ανακηρύχθηκαν  ως Μνημειακά 10  Ελαιόδεντρα το 2005/6  τα οποια και αναδείχτηκαν  χωρικά με ενημερωτικές και οδικές πινακίδες και δημόσια μεσα απο  ειδικές ιστοσελιδες, ντοκυμαντέρ, βιβλία και πλήθος δημοσιευμάτων στον τοπικό και διεθνή τυπο. Στην συνεχεια  σε δευτερη φάση το 2012 ανακηρυχθηκαν αλλα 6,  ενω αλλα 9  αξιολογήθηκαν θετικά και μπορούν να ανακηρυχθούν ως Μνημειακά μόλις αρθούν διάφορα ιδιοκτησιακά και περιβαλλοντικά προβλήματα με τα οποία συνδέονται. 
 
 
 
 
 
 
ΟΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΣΕΔΗΚ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ
  Στο  στάδιο αυτό ο ΣΕΔΗΚ κρίνοντας οτι το θέμα εχει πλέον ωριμάσει και στην πράξη και στις  συνειδήσεις  των ενδιαφερομενων Δήμων, Φορέων και ιδιωτών, αποφάσισε και υπόβαλλε  επίσημα στην Περιφέρεια Κρήτης,   τον περασμενο Φεβρουάριο,  προτάσεις   για την ολοκληρωση την ανάπλαση και ολοκλήρωση της ανάδειξης των δέντρων αυτών. 
  mnimeiaki-gortyna.jpg Με τις προτάσεις αυτες  ο ΣΕΔΗΚ    ζήτησε  απο την Περιφέρεια την χρηματοδότηση μέσα από το ΕΣΠΑ η αλλά Ευρωπαϊκά η Εθνικά προγράμματα των εξης:
(α) Εκπόνηση κατασκευαστικών μελετών για την ανάπλαση  20 περιπου ανακηρυγμένων Μνημειακών ελαιοδέντρων για τα οποια θα εξασφαλιστούν οι ιδιοκτησιακές προϋποθέσεις.
(β) Εκτέλεση εργασιών ανάπλασης  του περιβάλλοντος χώρου που θα αναδεικνύουν τα ελαιόδεντρα και θα τα καθιστούν επισκέψιμα σε ελληνες και ξενους επισκεπτες.
Με τις δράσεις αυτές  αναμένεται να επιτευχθούν οι βασικοί στόχοι της προσπάθειας που επι χρόνια τωρα καταβάλλεται για τα ακηρυγμενα Μνημειακά ελαιόδεντρα και είναι: 
- Η διαφύλαξη και διατήρηση τους ως στοιχείων της πατρογονικής μας κληρονομιάς
- Η αξιοποίηση τους   ως  αξιοθέατων  για την ανάπτυξη τουρισμού στην ενδοχώρα. 
- Η  συνδρομή τους  στην προβολή της πολιτιστικής αξιας του Κρητικού ελαιολάδου.
     Ενώ όμως μέχρι σήμερα  ο ΣΕΔΗΚ δεν έχει λάβει επίσημα απάντηση, πληροφορήθηκε ότι παράγοντες της Περιφέρειας προωθούν ανάθεση εργασιών καταγραφής  500 ελαιοδέντρων ως Μνημειακών σε άλλους φορείς.        
      
    ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ
  Μετα από την περίεργη αυτή εξελιξη  ο ΣΕΔΗΚ ζήτησε συνάντηση με τον Περιφερειάρχη κ. Σ. Αρναουτάκη η οποία και πραγματοποιήθηκε στις 16-4-14 στο Ρεθυμνο.
   Κατά την  συνάντηση αυτή, στην οποια παραβρέθηκαν και οι Αντιπεριφερειάρχες κ.κ. Λιονή και Καλογερής,  η αντιπροσωπεία του ΣΕΔΗΚ με επικεφαλής τον Πρόεδρο του κ. Μαρινάκη (Δήμαρχο Ρεθύμνου)  ανάλυσε την αναγκαιότητα και σκοπιμότητα της συνέχισης και ολοκλήρωσης των εργασιών που μεθοδικά και με πολύχρονες προσπάθειες έχει αρχισει και συνεχίζει ο ΣΕΔΗΚ.  
  Ιδιαίτερα τόνισαν   ότι η επισήμανση, αξιολόγηση,   ανακήρυξη και ανάπλαση των Μνημειακών πρεπει να γίνει  με βάση  την διαδικασία που εχει καθορίσει η  ειδική διεπιστημονική Επιτροπή  που  έχει συγκροτήσει  ο ΣΕΔΗΚ  την οποια ηδη ακολουθούν με συνέπεια και ασπάζονται  οι ενδιαφερόμενοι Δήμοι, Φορείς και Ιδιώτες που υποβάλλουν εθελοντικά έγγραφες προτάσεις στον ΣΕΔΗΚ. 
    Η Επιτροπή αυτή που είναι διεπιστημονική και περιλαμβάνει επιστήμονες όλων των ειδικοτήτων που εμπλέκονται με το θέμα, όπως Αρχαιοβοτανολόγους, Αρχαιολόγους, Γεωπόνους, Εικαστικούς και Περιβαλλοντολόγους, εργάζεται εθελοντικά και ακλουθώντας μελετημένη επιστημονική διαδικασία εξετάζει και αξιολογεί τώρα και αρκετά χρόνια τα διάφορα Ελαιόδεντρα για ανακήρυξη τους ως Μνημειακών.
    Ο Περιφερεάρχης  απο την πλευρά απάντησε οτι θα επανεξετάσει το όλο θέμα  και οτι θα λάβει υπόψη του τις επισημάνσεις του ΣΕΔΗΚ. 
  
      ΑΝΑΚΗΡΥΓΜΕΝΑ ΜΝΗΜΕΙΑΚΑ ΕΛΑΙΟΔΕΝΤΡΑ
Σε πρώτη φάση μετά απο έρευνα και μελέτη που έγινε το 2005 από ειδική Διεπιστημονική Ομάδα στα πλαίσια του προγράμματος «Ο Πολιτισμός της Ελαιοκομίας στην Κρήτη», καταγράφηκαν και ανακηρύχτηκαν ως Μνημειακα 10 ελαιόδεντρα που βρίσκονται στα Δ.Δ. Βούβες (Δ. Πλατανιά), Π. Ρούματα ( Δ. Πλατανιά), Ανισαράκι (Δ. Καντάνου), Σαμωνά (Δ. Αποκορώνου), Κ. Τριπόδο (Δ. Μυλοποτάμου), Γέννα (Δ. Αμαρίου), Αγ. Δέκα (Δ. Γόρτυνας), Πανασό (Δ. Γόρτυνας) , Παλιάμα (Δ. Φαιστού) και Καβούσι (Δ. Ιεράπετρας).
mnimiaki-vouvwn.jpgΣε δεύτερη φάση στα πλαίσια της διαδικασίας που εφαρμόζει η παρούσα Επιτροπή (www.sedik.gr ) αξιολογήθηκαν άλλες 50 Αιτήσεις που υποβλήθηκαν από Δήμους, Φορεις και Ιδιώτες και ανακηρύχτηκαν ως Μνημειακά τα εξής 6 Ελαιόδεντρα: «Μεγάλη Ελιά» Αερινού (Δ. Κισάμου), . «Υψωμένη Ελιά» Βατολάκκου (Δ. Πλατανιά)., «Μνημειακό Άλσος Ελιάς» Ασωμάτων (Δ. Αμαρίου), Ελιά Καμηλαρίου (Δ. Φαιστού). , «Μεγάλη Ελιά» Άνω Βιάννου (Δ. Βιάννου) και Ελιά Αγγελιανών (Δ. Μυλοποτάμου)
Παράλληλα με βάση την ίδια διαδικασία αλλά 9 ελαιόδεντρα αξιολογήθηκαν θετικά και μπορούν να ανακηρυχθούν και αυτά ως Μνημειακά μόλις εκπληρωθούν για αυτά διάφορα ιδιοκτησιακά και περιβαλλοντικά κριτήρια . Τα Ελαιόδεντρα αυτά είναι:
Ελιά Χρωμοναστηρίου (Δ. Ρεθύμνου), Ελιά Άστρικα (Δ. Πλατανιά), Ελιά Χωραφακίων (Δ. Χανίων). Ελιά Κάτω Ασιτών (Δ. Ηρακλείου),. Ελιά στις Τρεις Ελιές Καντάνου (Δ. Σελίνου), «Ιστορική Ελιά» Βουτά (Δ. Καντάνου –Σελίνου), Ελιά Μοδιού (Δ. Πλατανιά), «Ελιά Μαθαίνας» Λάστρου (Δ. Σητείας), «Φουρκολιά» (Δ. Σητείας).
 
Η Επιτροπή Αξιολόγησης Μνημειακών Ελαιόδεντρων που όρισε με απόφαση του ο ΣΕΔΗΚ αποτελείται από τους:
  • Σαρπάκη Ανάγια - Δρ. Αρχαιολόγο –Αρχαιοβοτανολόγο,
  • Μιχελάκη Νίκο – Δρ. Γεωπόνο- Πρώην Ερευνητή και Δ/ντε Ινστιτούτου Ελιάς Χανιών
  • Μετζιδάκη Γιάννη – Δρ. Γεωπόνο Πρ. Ερευνητή του Ινστιτούτου Ελιάς Χανίων,
  • Αρχοντάκη Ιωάννη – Ιστορικό Τέχνης, Καλλιτεχνικό Επιμελητή στο " Ελαιουργείον Τέχνης
  • Γκολφινοπούλου Νικολετα, Γεωπόνο Πρασίνου του Δήμου Ρεθυμνου
  • Κουκουράκη Ανθή, Αρχαιολόγο