Απο την Ημεριδα του ΣΕΔΗΚ στο Ρέθυμνο
Εξαγωγές σε πολλές χώρες αλλά ..... σε μικρές ποσότητες !’ ’
Κυριότεροι εισαγωγείς : Ιταλία στο χύμα, Γερμανία στο τυποποιημένο
’
’ ’ ’ ’ Απο την συνολική παραγωγή του νησιού την περίοδο αυτή που συμφωνά με τα στοιχεία των Δ/νσεων Αγρ. Αναπτυξης ηταν 355 χιλ τόνοι, συμφωνά με τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ ποσότητα 130 χιλ τόνοι, δηλαδη ποσοστό 36% εξήχθηκε σε χωρες του εξωτερικού. Η υπόλοιπη παράγωγη, προφανώς διατέθηκε για αυτοκατανάλωση καθώς και για τροφοδοσία της εσωτερικής αγοράς είτε ως χύμα και είτε ως τυποποιημένη.
Απο τις ποσότητες που εξήχθηκαν σε χωρες του εξωτερικού, ποσοστό κατά μ. 68% κατευθύνθηκε προς την Ιταλία, σε μορφή προφανώς χύμα, ενώ το υπόλοιπο σε μορφή κυρίως τυποποιημένη κατευθύνθηκε σε 55 άλλες χωρες απο τις οποίες κυριότερες ηταν η Γερμανία που απορρόφησε ποσοστό 13%, οι ΗΠΑ 2%, η Αγγλία απο 2%, η Κίνα 1%, η Γαλλία1% και η Κύπρος απο 1%. (Σχ.1) .’
Απο τις ποσότητες που εξήχθηκαν σε χωρες του εξωτερικού, ποσοστό κατά μ. 68% κατευθύνθηκε προς την Ιταλία, σε μορφή προφανώς χύμα, ενώ το υπόλοιπο σε μορφή κυρίως τυποποιημένη κατευθύνθηκε σε 55 άλλες χωρες απο τις οποίες κυριότερες ηταν η Γερμανία που απορρόφησε ποσοστό 13%, οι ΗΠΑ 2%, η Αγγλία απο 2%, η Κίνα 1%, η Γαλλία1% και η Κύπρος απο 1%. (Σχ.1) .’
Οι υπόλοιπες 50 χωρες (Πιν.1) , καίτοι αριθμητικά πάρα πολλές, απορρόφησαν όλες μαζί ποσοστό μονό 7% των συνολικών εξαγωγών, δηλαδη ποσότητα 9,1 χιλ. τόνων την 4/ετία που αντιστοιχεί σε ποσότητα μόλις 55 τόνων (χύμα και τυποποιημένο) κατά μ. ο. ανά χωρά ανά έτος..
Πάντως, παρά το ότι τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ, δυστυχώς δεν διαχωρίζουν τις εξαγωγές σε χύμα και τυποποιημένο, αν ληφθεί υπόψη ότι όλο το εξαγόμενο στην Ιταλία και ποσοστό τουλάχιστο 10% απο αυτό που εξάγεται σε άλλες χωρες είναι χύμα, φαίνεται ότι οι εξαγωγές της Κρήτης σε χωρες του εξωτερικού, κατά 80% περίπου, εξακολουθούν να είναι χύμα. Αυτό δείχνει ότι το υπόλοιπο 20%,
δηλαδη 26.000 τόνοι την 4/ετία ( 6,5 χιλ. τον/έτος) που εξάγονται ως τυποποιημένο, αντιστοιχεί σε ένα ποσοστό της τάξεως του 7,5% της μέσης ετήσιας παραγωγής του νησιού τα τελευταία χρόνια.
.
δηλαδη 26.000 τόνοι την 4/ετία ( 6,5 χιλ. τον/έτος) που εξάγονται ως τυποποιημένο, αντιστοιχεί σε ένα ποσοστό της τάξεως του 7,5% της μέσης ετήσιας παραγωγής του νησιού τα τελευταία χρόνια.
.
’ Αδιαφάνεια και πολυδιάσπαση στο χύμα
Τα βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζονται σήμερα στον τομέα της διάθεσης του Κρητικού ελαιολάδου διακρίνονται σε εκείνα που αφορούν την διάθεση χύμα και εκείνα που αφορούν την διάθεση τυποποιημένου.
Στον τομέα της διάθεσης χύμα τα κυριότερα προβλήματα είναι:
-Η αδιαφάνεια της αγοράς: Οι πλείστοι παραγωγοί δεν έχουν συνεχή, ευρεία και έγκυρη πληροφόρηση για την κατάσταση και τις τιμές της αγοράς, με αποτέλεσμα να αποφασίζουν με βάση την πληροφόρηση που τους παρέχει ο φορέας στον οποίο έχουν αποθηκεύσει το προϊόν τους. Στον τομέα αυτό σημαντική είναι η συμβολή του Δελτίου Τιμών που εκδίδει ο ΣΕΔΗΚ κάθε εβδομάδα και το αποστέλλει στους Δημους ενώ παράλληλα το δημοσιεύει στην ιστοσελίδα του www.sedik.gr
Στον τομέα της διάθεσης χύμα τα κυριότερα προβλήματα είναι:
-Η αδιαφάνεια της αγοράς: Οι πλείστοι παραγωγοί δεν έχουν συνεχή, ευρεία και έγκυρη πληροφόρηση για την κατάσταση και τις τιμές της αγοράς, με αποτέλεσμα να αποφασίζουν με βάση την πληροφόρηση που τους παρέχει ο φορέας στον οποίο έχουν αποθηκεύσει το προϊόν τους. Στον τομέα αυτό σημαντική είναι η συμβολή του Δελτίου Τιμών που εκδίδει ο ΣΕΔΗΚ κάθε εβδομάδα και το αποστέλλει στους Δημους ενώ παράλληλα το δημοσιεύει στην ιστοσελίδα του www.sedik.gr
-Η πολυδιάσπαση της προσφοράς. Το ελαιόλαδο της Κρήτης προσφέρεται από περισσότερους από 600 μεσάζοντες (560 ελαιοτριβεία και 40 περιπου ΕΑΣ και εμπόρους ) (Πιν.1) με αποτέλεσμα να υπάρχει φαινομενική διόγκωση της προσφοράς έναντι των ολίγων 
ελλήνων και ξένων μεγάλων αγοραστών οι οποιο δεν υπερβαίνουν τους 10 στην Κρήτη.
Επομένως, είναι φανερό ότι η κατάσταση πρεπει να αντιστραφεί. Αντί οι παραγωγοί (μέσω των μεσαζόντων) να μετέχουν στους «μειοδοτικούς διαγωνισμούς» που τελικά κάνουν οι αγοραστές , να πουλούν οι ίδιοι με πλειοδοτικούς διαγωνισμούς , όπως ήδη φέτος άρχισαν να κάνουν λίγοι μεγάλοι Συνεταιρισμοί
Επομένως, είναι φανερό ότι η κατάσταση πρεπει να αντιστραφεί. Αντί οι παραγωγοί (μέσω των μεσαζόντων) να μετέχουν στους «μειοδοτικούς διαγωνισμούς» που τελικά κάνουν οι αγοραστές , να πουλούν οι ίδιοι με πλειοδοτικούς διαγωνισμούς , όπως ήδη φέτος άρχισαν να κάνουν λίγοι μεγάλοι Συνεταιρισμοί
Πολυάριθμες αλλά … μικρές μονάδες τυποποίησης
’ ’ Στην Κρήτη υπάρχουν, σήμερα 103 αναγνωρισμένες επίσημα Μονάδες Τυποποίησης από τις οποίες 20 είναι Συνεταιρικές και 83 Ιδιωτικές (Πιν2.) . Πολλές απο τις μονάδες αυτές όπως φάνηκε απο την έκθεση συσκευασιών που λειτούργησε στο χώρο της Ημερίδας καταβάλουν 
τεράστιες προσπάθειες και προσπαθούν να εισδύσουν στην αγορά με μοντέρνες και πολυτελείς συσκευασίες που απευθύνονται προφανώς σε υψηλού βιοτικού επιπέδου καταναλωτές.
Ωστόσο οι ποσότητες που διαθέτουν σε εξαγωγές οι μονάδες αυτές, αντιστοιχούν, συμφωνά με τα στοιχεία που προαναφέρθηκαν σε μόλις 65 τόνους κατά μ.ο. ανά μονάδα ανά έτος. Αν στις ποσότητες αυτές προστεθούν ακόμη άλλοι 55 τόνοι/έτος που μπορεί να διατίθενται στην εσωτερική αγορά, η συνολική ποσότητα που εμπορευματοποιούν ανέρχεται σε μόλις 120 τόνους κατά μ.ο. ανά έτος, ποσότητα παρά πολύ μικρή για να διατηρήσει βιώσιμες πολλές απο αυτές.
Επομένως είναι φανερή η ανάγκη για την δημιουργία Μεγάλων Μονάδων με συνενώσεις και συμπράξεις διαφόρων μορφών η οποία βέβαια απαιτεί παροχή κινήτρων και φορολογικών διευκολύνσεων Σε τέτοιες Μονάδες μπορούν να συμπράξουν και παραγωγοί με διάθεση του αποθηκευμένου προϊόντος τους, που αποτελει για αυτούς ένα νεκρό κεφάλαιο, για εμπορική αξιοποίηση. Έτσι μόνο μπορεί να αποφευχθεί η ανάγκη δανεισμού και η επιβάρυνση με επιτόκια δανείων και οι παραγωγοί να μπορούν να αξιώσουν συμμετοχή στην υπεραξία της τυποποίησης.
τεράστιες προσπάθειες και προσπαθούν να εισδύσουν στην αγορά με μοντέρνες και πολυτελείς συσκευασίες που απευθύνονται προφανώς σε υψηλού βιοτικού επιπέδου καταναλωτές. Ωστόσο οι ποσότητες που διαθέτουν σε εξαγωγές οι μονάδες αυτές, αντιστοιχούν, συμφωνά με τα στοιχεία που προαναφέρθηκαν σε μόλις 65 τόνους κατά μ.ο. ανά μονάδα ανά έτος. Αν στις ποσότητες αυτές προστεθούν ακόμη άλλοι 55 τόνοι/έτος που μπορεί να διατίθενται στην εσωτερική αγορά, η συνολική ποσότητα που εμπορευματοποιούν ανέρχεται σε μόλις 120 τόνους κατά μ.ο. ανά έτος, ποσότητα παρά πολύ μικρή για να διατηρήσει βιώσιμες πολλές απο αυτές.
Επομένως είναι φανερή η ανάγκη για την δημιουργία Μεγάλων Μονάδων με συνενώσεις και συμπράξεις διαφόρων μορφών η οποία βέβαια απαιτεί παροχή κινήτρων και φορολογικών διευκολύνσεων Σε τέτοιες Μονάδες μπορούν να συμπράξουν και παραγωγοί με διάθεση του αποθηκευμένου προϊόντος τους, που αποτελει για αυτούς ένα νεκρό κεφάλαιο, για εμπορική αξιοποίηση. Έτσι μόνο μπορεί να αποφευχθεί η ανάγκη δανεισμού και η επιβάρυνση με επιτόκια δανείων και οι παραγωγοί να μπορούν να αξιώσουν συμμετοχή στην υπεραξία της τυποποίησης.
’ Προτάσεις για την προώθηση της εμπορίας
1.Ρυθμίσεις σε Εθνικό και Κοινοτικό Επίπεδο
- Καθιέρωση κινήτρων και προδιαγραφών για μεγέθυνση μονάδων τυποποίησης.
- Κίνητρα και θεσμικά μέτρα για διάθεση χύμα με δημοπρασίες
-Αναπροσαρμογή εθνικών και κοινοτικών προγραμμάτων στα μεγέθη Μικρομεσαίων επιχειρήσεων -Εφαρμογή του αρθ. 4 του Καν. 29/2012 κατά το οποιο ονομασία της προέλευσης στις ετικέτες μπορεί να αναφέρεται μόνο για ελαιόλαδα ΠΟΠ η ΠΓΕ
-Νομοθετική ρύθμιση για υποχρεωτική χρήση σε εθνικό επίπεδο φιαλιδίων μιας χρήσης για το 
ελαιόλαδο που προσφέρεται νωπό στις επιχειρήσεις εστίασης αντί για τα «λαδομπούκαλα» που χρησιμοποιούνται σήμερα. Πιλοτική πρωτοβουλία θα επιχειρηθεί απο το Δίκτυο «ΕλαιοΓευσίες» που έχει ιδρύσει ο ΣΕΔΗΚ στα πλαίσια του έργου ΑΠΠΕΕ του προγράμματος Διασυνοριακής Συνεργασίας Ελλάδας - Κύπρου
’
ελαιόλαδο που προσφέρεται νωπό στις επιχειρήσεις εστίασης αντί για τα «λαδομπούκαλα» που χρησιμοποιούνται σήμερα. Πιλοτική πρωτοβουλία θα επιχειρηθεί απο το Δίκτυο «ΕλαιοΓευσίες» που έχει ιδρύσει ο ΣΕΔΗΚ στα πλαίσια του έργου ΑΠΠΕΕ του προγράμματος Διασυνοριακής Συνεργασίας Ελλάδας - Κύπρου ’
2. Ενέργειες και δράσεις Αυτοδιοίκησης και Φορέων
-Ίδρυση μόνιμων Γραφείων υποστήριξης εισαγωγών σε ειδικές χωρες (π.χ. Κίνα, Ρωσία) κατά το παράδειγμα της Ισπανίας.
-Αναγνώριση του προβεβλημένου ιστορικά, γεωγραφικά και τουριστικά ονόματος «Κρήτη» ως ΠΟΠ και προβολή του απο όλους τους φορεις της Κρήτης και την Κρητική ομογένεια.
-Κατάρτιση κοινού, συντονισμένου και μελετημένου, σχεδίου δράσης προωθητικών ενεργειών με πρωτοβουλία της Περιφέρειας. Αυτόνομες δράσεις χάνονται η αποβαίνουν αρνητικές
-Οργάνωση ενημερωτικών δράσεων σε ξένες χωρες σε επιλεγμένες ομάδες πληθυσμού π.χ. Σχολεία, Πολιτιστικούς και Κοινωνικούς Συλλόγους κ.α
-Οργάνωση ενημερωτικών επισκέψεων ειδικών επαγγελματικών ομάδων π.χ. Αρχιμαγείρων, Διατροφολόγων, Εκπαιδευτικών, Γιατρών κ.α.
-Αναγνώριση του προβεβλημένου ιστορικά, γεωγραφικά και τουριστικά ονόματος «Κρήτη» ως ΠΟΠ και προβολή του απο όλους τους φορεις της Κρήτης και την Κρητική ομογένεια.
-Κατάρτιση κοινού, συντονισμένου και μελετημένου, σχεδίου δράσης προωθητικών ενεργειών με πρωτοβουλία της Περιφέρειας. Αυτόνομες δράσεις χάνονται η αποβαίνουν αρνητικές
-Οργάνωση ενημερωτικών δράσεων σε ξένες χωρες σε επιλεγμένες ομάδες πληθυσμού π.χ. Σχολεία, Πολιτιστικούς και Κοινωνικούς Συλλόγους κ.α
-Οργάνωση ενημερωτικών επισκέψεων ειδικών επαγγελματικών ομάδων π.χ. Αρχιμαγείρων, Διατροφολόγων, Εκπαιδευτικών, Γιατρών κ.α.
