’ 

Βασικές Κατευθύνσεις και ’ Άξονες Νομοσχεδίου Συνεταιρισμών

Σε τρείς βασικούς άξονες κινείται το σχέδιο νόμου για την «Ανάπτυξη συλλογικών και Συνεταιριστικών μορφών οργάνωσης της αγροτικής οικονομίας» που παρουσίασε στο Υπουργικό Συμβούλιο ο υπουργός ’ κ. Σκανδαλίδης.

Όπως ανέφερε ο Υπουργός, μιλώντας στους δημοσιογράφους, το σχέδιο νόμου πρόκειται να τεθεί μέσα σε μια εβδομάδα σε διαβούλευση με τους φορείς των αγροτών για ένα περίπου μήνα, ’ στην συνέχεια θα παρουσιαστεί στο Υπουργικό Συμβούλιο και μετά θα ’ δοθεί στα αρμόδια όργανα του Κοινοβουλίου για την τελική διαμόρφωση και ψήφιση.

Το πολιτικό σκεπτικό από το όποιο διαπνέεται το νέο Νομοσχέδιο, συμφωνά με’  την παρουσίαση του Υπουργού’ ’  στηρίζεται κυρίως στα εξής:

Η σημερινή κατάσταση των Συνεταιρισμών «σφραγίδων», της κακοδιοίκησης και της υπερχρέωσης δεν προκάλεσε μόνο ένα σοβαρό πλήγμα στην αγροτική μας οικονομία. Κατασπατάλησε, επιπλέον και ένα τεράστιο κεφάλαιο αλληλεγγύης και συνεργασίας που κάποτε γέννησε ελπίδες δυναμικής ανάπτυξης και ευημερίας.

’ Βασικές ’ επιδιώξεις ’ στις οποίες στοχεύει το νέο Νομοσχέδιο’  είναι:

α. Αποκατάσταση αξιόπιστων και αποτελεσματικών δημόσιων πολιτικών εποπτείας και στήριξης της Συνεταιριστικής λειτουργίας, ώστε’  να κινηθεί δραστήρια και ’ αποφασιστικά’  προς τις προκλήσεις της εποχής μας..

’ β. Διεύρυνση του θεσμικού πλαισίου της ’ οργάνωσης των αγροτών , το οποίο διαρθρώνεται και κλιμακώνεται γύρω από υγιείς και αποτελεσματικούς.

’ γ. Κατοχύρωση δημόσιας πολιτικής με δημοκρατικό και προοδευτικό πρόσημο. Αξιοποίηση ’ της δοκιμασμένης σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο μεθόδου του Μητρώου. Με βάση την αξιολόγηση των επιδόσεων πρόκειται να κινηθεί η διάθεση των οικονομικών, φορολογικών και αναπτυξιακών κινήτρων.

’ δ. Θεσμοί και διαδικασίες, όπως οι Διεπαγγελματικές Οργανώσεις, η Συμβολαιακή Γεωργία, τα Δημοπρατήρια Αγροτικών Προϊόντων, οι Διατροφικές Περιφερειακές Συμπράξεις, που σπερματικά και αποσπασματικά ξεκίνησαν και ουδέποτε αναπτύχθηκαν ουσιαστικά στη χώρα μας, αποκτούν σύγχρονο πλαίσιο και οργανώνονται με πρωτοβουλία της Κυβέρνησης και της Αυτοδιοίκησης, καθώς και με τη συνεργασία των παραγωγικών, κοινωνικών, επαγγελματικών και επιστημονικών φορέων του χώρου.

’ ε. Εκδημοκρατισμός των δομών και’  αυθεντική εκπροσώπηση του αγροτικού κόσμου και των πραγματικών παραγωγών. Οι’  διαδικασίες άμεσης Δημοκρατίας’  στην εκλογή των συνεταιριστικών οργάνων και της ΠΑΣΕΓΕΣ μέσα από καθολική ψηφοφορία των παραγωγών, γίνεται αποφασιστική και απαρέγκλιτη προϋπόθεση της όποιας αξιολόγησης και νομιμοποίησης.

ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ

Θεσμικό Πλαίσιο και Οργάνωση της Εποπτείας του κράτους

1.’ Η ’ νομική μορφή ’ που θα έχουν οι Συλλογικές αγροτικές οργανώσεις θα είναι:

•’· Αγροτικές Συνεταιριστικές Οργανώσεις (ΑΣΟ) με τη μορφή του Συνεταιρισμού/μεριδιούχοι.

•’· Αγροτικές Εταιρικές’  Συμπράξεις (ΑΕΣ) με τη μορφή κεφαλαιουχικής εταιρείας ΑΕ ή ΕΠΕ.

•’· Ομάδες Παραγωγών (ΟΠ), αποκλειστικά όσες πληρούν το κοινοτικό κανονιστικό πλαίσιο, τους περιορισμούς και τις οριοθετήσεις του, ανεξαρτήτως νομικής μορφής.

2.’  Για το σκοπό’  αυτό:

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  Όλοι οι συνεταιρισμοί αγροτικών προϊόντων θεωρούνται πρωτοβάθμιοι’  και διέπονται από τους ίδιους κανόνες συμπεριλαμβανομένων και των Ενώσεων Αγροτικών Συνεταιρισμών.

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  Οι κάθε μορφής συνεταιριστικές ενώσεις, κοινοπραξίες συνεταιρισμών και συνεταιριστικές εταιρίες, που συγκροτούνται από παραγωγούς ή και συνεταιρισμούς και έχουν τη μορφή κεφαλαιουχικής εταιρείας, θεωρούνται Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ) και είναι ανεξάρτητες από τη λειτουργία των συνεταιρισμών.

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  Αναγνωρίζονται Ομάδες Παραγωγών, οι οποίες αποκτούν πρόσβαση σε’  κίνητρα, καθώς και σε χρηματοδοτήσεις τους από διαχειριστικά ή άλλα επιχειρησιακά προγράμματα μόνο εφόσον πληρούν το προαναφερθέν πλαίσιο.

3.’ Στο ΥΠΑΑΤ, συνίσταται: Εθνικό Μητρώο Συλλογικών Αγροτικών Οργανώσεων

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  Οι τρεις κατηγορίες οργανώσεων καταχωρούνται και ως εκ τούτου αναγνωρίζονται στη σχέση τους με το κράτος, με βάση πολύ συγκεκριμένα και διαφοροποιημένα κριτήρια.

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  Με βάση τα κριτήρια αυτά αξιολογούνται σε ενεργές και μη ενεργές.

4.’ Ιδρύεται στο ΥΠΑΑΤ, Εποπτική Αρχή για τη λειτουργία του Μητρώου και της εποπτείας, ως αυτοτελής διοικητική μονάδα συνεπικουρούμενη από το Εποπτικό Συμβούλιο, στο οποίο συμμετέχουν υπηρεσιακοί,’  ειδικοί επιστήμονες’  και εκπρόσωποι των συλλογικών αγροτικών οργανώσεων.

5.’ Στα κριτήρια αξιολόγησης των ΑΣΟ, συμπεριλαμβάνονται:

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  Άμεση εκλογή των οργάνων τους με καθολική ψηφοφορία των μελών τους,

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  Ελάχιστο εταιρικό κεφάλαιο 60.000 ευρώ,

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  Αποτελεσματική Συνεταιριστική και Εταιρική διακυβέρνηση,

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  Οικονομική βιωσιμότητα με βάση τον κύκλο εργασιών και τα περιουσιακά στοιχεία,

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  Όροι και προϋποθέσεις διαφάνειας.

Η αξιολόγηση γίνεται σε ετήσια βάση.

Μη ενεργές ΑΣΟ για δυο (2) συνεχή έτη οδηγούνται σε αναγκαστική εκκαθάριση και διαγράφονται από το Μητρώο.

6. Κατά την πρώτη εγγραφή και αξιολόγηση:

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  Εντός τριών (3) μηνών από τη δημοσίευση του νόμου, οι ΑΣΟ προσκομίζουν τα απαιτούμενα στοιχεία στην Εποπτική Αρχή για την εγγραφή στο Μητρώο. Σε περίπτωση που δεν προσκομίσουν τα στοιχεία, δεν αναγνωρίζονται.

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  Οι αρχικά καταχωρούμενες ως μη ενεργές, σε περίπτωση που δεν συγχωνευθούν με ενεργές ΑΣΟ έως τις 31-12-2011, οδηγούνται σε αναγκαστική εκκαθάριση.

7.’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  Εξειδικεύονται οι σκοποί των Αγροτικών Εταιρικών Συμπράξεων για την επίτευξη οικονομιών κλίμακας’  που αφορούν:

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  στην οργάνωση της παραγωγής,

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  στην προμήθεια εισροών και εφοδίων,

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  στην παροχή υπηρεσιών (συγκέντρωση - τυποποίηση - αποθήκευση - διάθεση),

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  στην εμπορία και τη μεταποίηση.

8.’ ’  Στα κριτήρια αξιολόγησης των ΑΕΣ συμπεριλαμβάνονται:

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  Ο αριθμός των μελών.

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  Το ποσοστό συγκέντρωσης παραγωγής σε περιφερειακό ή εθνικό επίπεδο,’ 

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  Οι παρεχόμενες υπηρεσίες και το μέγεθος των περιουσιακών στοιχείων,

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  Ο κύκλος εργασιών και το ύψος συναλλαγών,

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  Το μερίδιο αγοράς για το συγκεκριμένο προϊόν.

Η αξιολόγηση γίνεται σε ετήσια βάση.

Στο Μητρώο καταγράφονται μόνο ενεργές ΑΕΣ.

Οι Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις που μεταπίπτουν σε μη ενεργές επί τρία (3) έτη θα’  διαγράφονται από το Μητρώο.

9.’ ’ Διαλύεται η σύγχυση που αφορά στις Ομάδες Παραγωγών, τον κατακερματισμό τους, καθώς και στην τάση που έχουν να υποκαθιστούν τους συνεταιρισμούς χωρίς να πληρούν τα ελάχιστα κριτήρια που θέτει το κοινοτικό κανονιστικό πλαίσιο προκειμένου να διαχειριστούν προγράμματα. Είναι στοιχειώδης υποχρέωση προσαρμογής στο σημερινό ευρωπαϊκό τοπίο.

’ 10. Ριζική’  αλλαγή δομής και λειτουργία της ΠΑΣΕΓΕΣ που μετατρέπεται σε:

Πανελλήνια Ένωση Συλλογικών Αγροτικών Οργανώσεων (ΠΕΣΑΓΟ)

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  Την ΠΕΣΑΓΟ εκλέγουν οι οργανώσεις και των τριών κατηγοριών που’ ’ ’  συμμετέχουν στο Μητρώο και των οποίων αποτελεί τη συντονιστική οργάνωση.

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  Η εκλογή των μελών της Γενικής Συνέλευσης, που αποτελεί το κορυφαίο της όργανο, γίνεται κατά αυτοδιοικητική περιφέρεια, με καθολική ψηφοφορία όλων των παραγωγών αγροτικών προϊόντων, οι οποίοι είναι μέλη των οργανώσεων που ανήκουν στην περιφέρεια.’ 

Β.2 Δημόσιες πολιτικές για τον εκσυγχρονισμό της αγοράς αγροτικών προϊόντων και της σταθερότητας των τιμών τους

’ 1.’ Επαναδιατυπώνεται με σύγχρονους όρους η Διεπαγγελματική Οργάνωση (Δ.Ο.), καθώς διαρθρώνεται σε εθνικό επίπεδο, κυρίως κατά προϊόν, ενώ - σε ειδικές μόνο περιπτώσεις - κατά ΚΟΑ ή κλάδο ή ομάδα ομοειδών προϊόντων.

Στη Δ.Ο. συμμετέχουν εκπρόσωποι:

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  παραγωγών, συνεταιρισμών, αγροτικών εταιρικών συμπράξεων, ομάδων παραγωγών,

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  εμπόρων αγροτικών προϊόντων και εφοδίων, μεταποιητών, συσκευαστών, μεταφορέων,

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων.

Οι Δ.Ε. έχουν τη μορφή αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας και προσδιορίζονται αναλυτικά οι στόχοι τους.

2.’ ’ Δίνεται η δυνατότητα στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση να συστήνει αστική μη κερδοσκοπική εταιρία με την επωνυμία «Διατροφική Σύμπραξη......»:

Μέλη της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας - εκτός της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης - μπορούν να είναι: Δήμοι, Συλλογικές αγροτικές οργανώσεις, Περιφερειακές και κλαδικές επαγγελματικές οργανώσεις, Περιφερειακοί φορείς της βιομηχανίας τροφίμων, ποτών, επεξεργασίας αγροτικών πρώτων υλών, Φορείς του εμπορίου, της μαζικής εστίασης, των ξενοδοχείων, των καταναλωτών, Πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα που λειτουργούν στην Περιφέρεια και σχετίζονται με τους σκοπούς της σύμπραξης.

Στα μεγάλα νησιά, την ίδρυση και την εποπτεία παρόμοιας εταιρίας έχει ο Δήμος.

3.’ ’ Θεσμοθετείται η Συμβολαιακή Γεωργία προκειμένου να προστατευτούν οι παραγωγοί και να ενισχυθεί η διαπραγματευτική τους θέση, να ρυθμίζονται και να σταθεροποιούνται οι τιμές των προϊόντων, καθώς και να ομαλοποιηθεί η αγορά.

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  Το Συμβόλαιο έχει τη νομική μορφή γραπτής σύμβασης, που απαιτεί ιδιωτικό έγγραφο βεβαίας χρονολογίας και με την οποία μπορεί να ρυθμίζεται η μελλοντική πώληση αγροτικών προϊόντων ή τροφίμων.

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  Περιλαμβάνει το είδος και τον όγκο των προϊόντων, το είδος της καλλιέργειας, την τιμή, τους χρόνους και τα σημεία παράδοσης, τον τρόπο και το χρόνο πληρωμής, την ποιότητα και την πιστοποίηση, τις ρήτρες και τον τρόπο καταγγελίας της σύμβασης.

Τέλος, προβλέπονται ποινές και διοικητικές κυρώσεις.

4.’ Παρέχεται στο Περιφερειακό Συμβούλιο η δυνατότητα να ιδρύει σε επίπεδο Περιφέρειας: Δημοπρατήριο Αγροτικών Προϊόντων

Οργανώνεται με τη μορφή ΑΕ στο μετοχικό κεφάλαιο της οποίας συμμετέχουν:

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση,

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  οι Συλλογικές αγροτικές οργανώσεις,’ 

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  ’ Έμποροι αγροτικών προϊόντων και εφοδίων, καθώς και ενδιαφερόμενοι ιδιώτες με ποσοστό που δεν υπερβαίνει το 49%

Λειτουργεί κατά τα Ευρωπαϊκά πρότυπα και εντάσσεται’  με αυξημένα ποσοστά στους αναπτυξιακούς νόμους.

5.’ ’  Σε ειδικό άρθρο προβλέπονται τα κίνητρα με βάση τα οποία συμμετέχουν οι παραγωγοί και ο οργανώσεις τους:

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  στον αναπτυξιακό νόμο,

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  στο Ταμείο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας,

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  στα μέτρα του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης «Αλ. Μπαλτατζής»,

•’·’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’ ’  στα ευρωπαϊκά αγροτικά προγράμματα