Διαπιστώσεις ότι το όλο σύστημα της καταβολής της ενιαίας ενίσχυσης είναι δομημένο με τρόπο που επιτρέπει την σύγχυση, την επικάλυψη αρμοδιοτήτων, την ανευθυνότητα και την αδιαφάνεια, διατυπώνει σε ανακοίνωση του το ΓΕΩΤΕΕ Παράρτημα Κρήτης και παράλληλα καταθέτει προτάσεις για την επιτάχυνση της καταβολής των ενισχύσεων, την έγκαιρη διεξαγωγή των ελέγχων, την αναδιοργάνωση του ΟΠΕΚΕΠΕ και την ενίσχυση του ρόλου των Υπηρεσιών ΝΑ.

Η ανακοίνωση, αναλυτικά, έχει ως εξής:

Ηράκλειο: 28/ 03/ 07 Αριθ. Πρωτ. : 105

Θέμα: Καταβολή Ενιαίας Ενίσχυσης

Τo 2006 ήταν η πρώτη χρονιά εφαρμογής της νέας ΚΑΠ και επομένως της πληρωμής των επιδοτήσεων υπό τη μορφή της Ενιαίας Ενίσχυσης. Συσκέψεις επί συσκέψεων, συναντήσεις επί συναντήσεων, επαφές, ταξίδια πραγματοποιήθηκαν, προκειμένου να εφαρμοστεί το σύστημα αυτό της νέας ΚΑΠ με αρτιότητα και πληρότητα. Σήμερα όμως που τελειώνει το πρώτο τρίμηνο του 2007, σημαντικός αριθμός παραγωγών παραμένει απλήρωτος, κάποιοι έχουν χάσει την ενίσχυση και οι υπόλοιποι έχουν λάβει προκαταβολή (μέρος της οποίας με τη μορφή ταμειακής διευκόλυνσης).. Η ΔΕ του Επιμελητηρίου θεωρεί απαράδεκτο το φαινόμενο να υπάρχουν τα χρήματα της Ενιαίας Ενίσχυσης και να μην μπορούν να τα εισπράξουν οι έλληνες αγρότες. Θεωρεί επίσης απαράδεκτη τη προσπάθεια παραπληροφόρησης των αγροτών, καθώς και την επίρριψη ευθυνών εκατέρωθεν. Η ΔΕ του ΓΕΩΤΕΕ/Π.Κρήτης, αισθάνεται την υποχρέωση έναντι του γεωτεχνικού κόσμου και των αγροτών, να παρέμβει στην όλη συζήτηση, περιγράφοντας τις πραγματικές αιτίες αυτής της κατάστασης και προτείνοντας λύσεις, με την ελπίδα να αντιμετωπιστεί επιτέλους το όλο ζήτημα.

Υπενθυμίζουμε ότι η νέα ΚΑΠ (ΚΑΝ. 1782/03), ψηφίστηκε τον Ιούλιο του 2003. Υπενθυμίζουμε επίσης ότι η ηγεσία των αγροτών στο σύνολό της και ανεξαρτήτως πολιτικής απόχρωσης, εξέδιδε διθυραμβικού τύπου ανακοινώσεις υποστήριξης της νέας ΚΑΠ. Μόνο το ΓΕΩΤΕΕ διατύπωσε επιφυλάξεις και τόνισε τις αρνητικές της συνέπειες. Η κυβέρνηση είχε στη διάθεσή της τρία ολόκληρα χρόνια για να οργανώσει το όλο σύστημα, να το θέσει σε εφαρμογή, ενημερώνοντας παράλληλα τους παραγωγούς. Η εξέλιξη μόνο μερικά μπορεί να δικαιώσει τις αυτάρεσκες συνήθως ανακοινώσεις του Υπουργείου.

Η προσπάθεια βέβαια δεν ήταν εύκολη ιδιαίτερα σε μια χώρα που δεν έχει εθνικό κτηματολόγιο, όπου τα μητρώα είναι σχεδόν άχρηστα (παρά το πακτωλό των δισεκατομμυρίων που σπαταλήθηκαν) και όπου η πραγματοποίηση αλλαγών χωρίς συμβόλαια είναι συνήθης. Τα προβλήματα και οι δυσχέρειες όμως θα μπορούσαν να είχαν αντιμετωπιστεί διαφορετικά.

Η εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος είχε ως προϋπόθεση την αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών του ίδιου του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Μια αποτελεσματικότητα όμως που είχε ευνουχιστεί από τότε που οι νομαρχιακού επιπέδου Δ/νσεις είχαν μεταφερθεί στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση. Η κάλυψη του κενού με την ανάθεση ελεγκτικών κυρίως καθηκόντων στις υπηρεσίες των Ν.Α. δεν απέδωσε, γιατί σκόνταφτε και σκοντάφτει είτε σε πραγματικές τους αδυναμίες, που συνήθως δεν αναγνωρίζονται από τη κυβέρνηση, είτε σε επιλογές των αιρετών αρχόντων της Ν.Α. Χαρακτηριστική η περίπτωση της ΝΑ Ηρακλείου που χώρισε την υπηρεσία στα δύο, παρά την έντονη προειδοποίηση του Επιμελητηρίου μας.

Έτσι κλήθηκε ο ΟΠΕΚΕΠΕ να λύσει το πρόβλημα. Η αποτελεσματικότητα όμως του τελευταίου περιορίζεται και από τις δικές του αδυναμίες, που συνίστανται στο συγκεντρωτικό τρόπο λειτουργίας, στην απουσία πλήρους οργανογράμματος, στο ελάχιστο μόνιμο προσωπικό, στη πληθώρα συμβασιούχων πολλών ταχυτήτων (οχτάμηνων, εξάμηνων, δίμηνων συμβάσεων), και πολλών ειδικοτήτων (γεωπόνων, τεχνολόγων, διοικητικών κλπ), χωρίς ξεκάθαρες αρμοδιότητες και καθήκοντα. Πρόκειται για αδυναμίες που τελικά πλήττουν και το κύρος του οργανισμού.

Τέλος το ζήτημα της διαχείρισης των εκτάσεων (ΟΣΔΕ) το ανέθεσε η κυβέρνηση στη ΠΑΣΕΓΕΣ. Η τελευταία απέτυχε να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της τόσο έναντι των παραγωγών, όσο και έναντι του προγράμματος (με εξαίρεση μερικές μόνο Ενώσεις). Τόσο το Υπουργείο όσο και οι ΕΑΣ και είχαν και έχουν τη δυνατότητα να ξεκαθαρίσουν τους πραγματικούς δικαιούχους των ενισχύσεων, από εκείνους που επιμένουν να θέλουν να εισπράττουν ποσά που δεν δικαιούνται, δηλώνοντας ανύπαρκτες εκτάσεις ή εκτάσεις που δεν τους ανήκουν για δικές τους, δημιουργώντας τεράστια προβλήματα στην όλη διαδικασία.

Συμπερασματικά το όλο σύστημα είναι δομημένο με τρόπο που επιτρέπει τη σύγχυση, την επικάλυψη αρμοδιοτήτων, την ανευθυνότητα και την αδιαφάνεια. Η νοσηρή αυτή κατεστημένη κατάσταση, έχει σαν αποτέλεσμα τη μετάθεση ευθυνών από τον ένα στον άλλο, με συνέπεια να φταίνε όλοι ή να μην φταίει κανείς. Θύματα της όλης κατάστασης είναι πρώτον η μεγάλη πλειοψηφία των παραγωγών. Θύματα επίσης οι γεωτεχνικοί (οι περισσότεροι νέοι), που στο γνωστό καθεστώς ομηρίας των συμβασιούχων, καλούνται να υπηρετήσουν μια αδιέξοδη κατάσταση, ευρισκόμενοι ανάμεσα στις συμπληγάδες εκατέρωθεν συμφερόντων νοοτροπιών και αντιλήψεων.

Θύμα τέλος είναι και το κοινωνικό σύνολο που καλείται κάθε φορά να καταβάλει στην ΕΕ τα εκατομμύρια των προστίμων που καταλογίζονται σε βάρος της χώρας μας. Εκατομμύρια που θα μπορούσαν να αποτελέσουν ισχυρή τονωτική ένεση στην ανάπτυξη του αγροτικού τομέα.

Το Παράρτημα Κρήτης του ΓΕΩΤΕΕ κατά καιρούς έχει επισημάνει τα παραπάνω. Σήμερα όμως διαπιστώνοντας δυστυχώς τη δικαίωσή του, παρεμβαίνει στηλιτεύοντας το όλο σύστημα και προτείνει:

  • την επιτάχυνση, έστω και εμβαλωματικά των διαδικασιών για την έγκαιρη αποπληρωμή της φετινής ενίσχυσης 2006-2007.
  • τη εξασφάλιση από τώρα της έγκαιρης πραγματοποίησης των ελέγχων της επόμενης περιόδου, ώστε να είναι διασφαλισμένη η πληρωμή της Ενιαίας Ενίσχυσης 2007-2008 τη πρώτη Δεκεμβρίου 2007.
  • Την άμεση αναδιοργάνωση του ΟΠΕΚΕΠΕ, με τη τάχιστη ολοκλήρωση του οργανογράμματός του και τη κάλυψη όλων των οργανικών θέσεων με μόνιμο προσωπικό των αναγκαίων και κατάλληλων ειδικοτήτων, ξεκαθαρίζοντας παράλληλα αρμοδιότητες και ρόλους, προωθώντας την αποκέντρωση των υπηρεσιών του και τη διαφάνεια και αξιοποιώντας όλες τις δυνατότητες της σύγχρονης τεχνολογίας. Στα πλαίσια της χρηστής διοίκησης ο ΟΠΕΚΕΠΕ υποχρεούται να λειτουργεί μόνο με μόνιμο προσωπικό, αφού οι υποχρεώσεις του που προσδιορίζονται από τους κανονισμούς είναι σαφείς και σταθερές μέχρι το 2013 και δεν επηρεάζονται από έκτακτες καταστάσεις. Αυτό εξ άλλου επιβάλει και το υψηλό κύρος που πρέπει να έχει για να υπηρετήσει το σκοπό του.
  • την ενίσχυσή του ρόλου των υπηρεσιών των Ν.Α. με την εξασφάλιση των προϋποθέσεων που απαιτούνται σε προσωπικό, πόρους και μέσα, για την άσκηση αυτού του ρόλου. Παράλληλα είναι επιτακτική η πλήρης αποσαφήνιση των ρόλων των υπηρεσιών ώστε να μην υπάρχουν επικαλύψεις αρμοδιοτήτων και σύγχυση καθηκόντων και ευθυνών.
  • σε τοπικό επίπεδο η επανένωση των υπηρεσιών της ΝΑ Ηρακλείου.
  • τη πλήρη αποσαφήνιση και διαφάνεια στη διαχείριση του εθνικού αποθέματος και του ποιοτικού παρακρατήματος.
  • την αξιοποίηση του θεσμού των γεωργικών συμβούλων.

Για τη ΔΕ του ΓΕΩΤΕΕ. Π / Κρήτης

Ο Πρόεδρος

Κώστας Καμπιτάκης